Юзары і Маймуна: Для нас "Еўрабачанне" — не стометроўка!

Еўрарадыё: Вы абодва маеце класічную музычную адукацыю. Чаму вырашылі ісці па сцежцы поп-музыкі?

Юзары: Пасля Рэспубліканскага музычнага каледжа пры Акадэміі музыкі я скончыў эстрадна-джазавы факультэт пецярбургскага Універсітэта культуры. Мы выконвалі і поп, і джаз, і фанк, і соўл, і госпел. Таму ўсё лагічна.

Маймуна: Што да мяне, то яшчэ ў часы навучання ў кансерваторыі мне падабалася спрабаваць нешта новае, выконваць творы сучасных кампазітараў, які працуюць у класічным кірунку. У дадзеным выпадку я ўвасобіла свае ідэі і думкі.

Еўрарадыё: Маймуна, вы былі першай скрыпкай прэзідэнцкага аркестра. Чаму вырашылі сысці і адправіцца ў сольнае плаванне?

Маймуна: Яшчэ да таго як я пайшла працаваць у аркестр, у мяне быў вялікі досвед сольнай ігры. Я вельмі шмат выступала ў дзяцінстве, грала на конкурсах і фестывалях, у Акадэміі музыкі таксама было шмат канцэртаў і гастроляў. А чаму я вырашыла сысці? У мяне нарадзілася маленькая дачка, і я падумала, што складана спалучаць выхаванне дзіцяці з такой адказнай пасадай у аркестры і сольным выкананнем, а я ў любым выпадку хацела рэалізавацца менавіта як саліст, таму што ўсё з гэтага і пачыналася. Быць канцэртмайстрам вельмі адказна, гэта займае большую частку жыцця, таму я і зрабіла выбар на карысць дачкі і свайго праекта.

Еўрарадыё: У вас ёсць два альбомы. Якім чынам вы выбіраеце творы для сольнага выканання?

Маймуна: Мне падабаецца выконваць кампазіцыі менавіта маладых сучасных беларускіх аўтараў, а не рабіць кавер-версіі, як цяпер прынята і папулярна ў скрыпачоў, якія працуюць у кірунку сlassical crossover. Першы альбом больш вытрыманы ў поп-стылістыцы, і аўтарам твораў тут выступіў папулярны кампазітар Яўген Алейнік. Але мне, натуральна, бліжэйшая акадэмічная манера выканання, таму я для сябе і абрала сlassical crossover — акадэмічнае выкананне ў абрамленні электроннай музыкі і ўсяго астатняга. А ў другім альбоме мы працавалі з Віталем Судзіным, выпускніком Беларускай акадэміі музыкі, у мінулым віяланчэлістам, які знайшоў сябе ў кампазітарскай дзейнасці. Цяпер ён піша саўндтрэкі да фільмаў і тэатральных пастановак.

Еўрарадыё: Ці хацелі б вы быць такой жа папулярнай, як Ванэса Мэй? Як яна грае, калі ацэньваць менавіта прафесійныя дадзеныя? Яе праект — гэта піяр ці яна сапраўды класная выканаўца?

Маймуна: Яна несумненна таленавітая скрыпачка, таму што ў яе цудоўны гук і добрая тэхніка. Рэч у тым, што Ванэса была першапраходцам у кірунку сlassical crossover, і яна паказала, што скрыпка можа быць не толькі аркестравым ці сольным акадэмічным інструментам, але і ўніверсальным, папулярным, зразумелым для людзей, якія не ўяўляюць ці крыху ўяўляюць, што адбываецца ў класічнай музыцы. Яна стала першай ластаўкай, таму яе трэба паважаць і любіць (смяецца). А наконт таго, ці хачу я быць такой жа папулярнай, як яна, адкажу, што я імкнуся быць самой сабой і не параўноўваю сябе з іншымі скрыпачамі.

Еўрарадыё: Хто з сучасных музыкаў уплывае на творчасць вашага дуэта?

Юзары: Такога, каб наўпрост уплываў, няма. Але па духу нашу песню можна параўнаць з творчасцю выканаўцаў і гуртоў, якія маюць у сваёй аснове саўндтрэкавасць ці філасофскі пачатак.

Еўрарадыё: Напрыклад?

Маймуна: У маім кірунку гэта Дэвід Гарэт — у яго вельмі саўндтрэкавыя кампазіцыі, хаця многія з'яўляюцца кавер-версіямі. Там і сімфанізм прысутнічае. Мы не тое каб арыентаваліся на яго, але ўлічвалі яго думкі.

Юзары: Магу назваць 30 Seconds to Mars.

Маймуна: Maroon 5.

Юзары: Maroon 5 асабліва, калі яны з аркестрамі робяць праекты... One Republic. То бок гэта тыя калектывы, якія ідуць не па стаптанай і зразумелай сцежцы, а крочаць сваім шляхам. Наша песня вельмі падобная па характары да музыкі гэтых выканаўцаў.

Еўрарадыё: Музычны крытык Сяргей Андрыянаў, сябра сёлетняга журы і эксперт па "Еўрабачанні", напрыклад, баіцца, што ў Вене вас можа “падставіць” унутраная падача матэрыялу. Як гэта было ў выпадку Алёны Ланской ці гурта Litesound: маўляў, “нягледзячы на тое, што іх апранулі, падстрыглі, зрабілі падтанцоўку, унутраная падача была аднолькавая”.

Юзары: Няхай не баіцца!

Маймуна: Я вазьму на сябе смеласць сказаць, што Сяргей не знаёмы з намі блізка, таму не ведае, чаго ад нас чакаць.

Юзары: Мы настроеныя не так, як папярэднія выканаўцы. Для нас конкурс — не стометроўка. Нельга параўноўваць спорт з творчасцю. Хочацца, каб да гэтага ставіліся прасцей і з задавальненнем, а не як да факела, які мусіць перадацца ў іншую краіну. То бок чым прасцей і спакойней ты ставішся да задачы, тым больш цвяроза, рацыянальна і без усялякай боязі ты ацэньваеш сітуацыю. А калі біцца ў паніцы і казаць, што мы нешта не ўлічылі, то, натуральна, нешта зробіш не так.

Еўрарадыё: Юзары, як гэта — быць на бэк-вакале і разумець, што ты спяваеш круцей за саліста?

Юзары: У 2011 годзе, калі я выступаў на бэк-вакале ў Анастасіі Віннікавай, я ўвогуле пра гэта не задумваўся. Тады перада мной стаяла больш адказная задача — прадставіць сваю краіну ў Юрмале на "Новай хвалі", куды я паехаў пасля паездкі ў Дзюсельдорф. А з Анастасіяй Віннікавай я ехаў выключна па досвед, паглядзець, што такое "Еўрабачанне".

Еўрарадыё: На вашу думку, ці актуальная песня "Time" для еўрапейскага слухача?

Маймуна: Натуральна! Мы б не рабілі яе, калі б так не лічылі.

Юзары: Яна вельмі актуальная: у ёй закранаецца тэма часу. Час проста мала хто заўважае, але насамрэч ад яго шмат чаго залежыць. Зразумела, што людзей больш цікавіць каханне, вясёлка, пясочак і гадзіннічак, але ўсё ж мы спяваем пра час, які мы не можам ўбачыць, але які на нас уплывае.

Еўрарадыё: Калі зрабіць умоўны адбор з усіх беларускіх песень, якія ўдзельнічалі ў Еўрабачанні, каму б магла прайграць ваша песня?

Юзары: Нельга казаць, што калі б тая ці іншая песня ўдзельнічала ў мінулым годзе, то яна б перамагла. Але ты ж падаў яе толькі цяпер! Мне падаецца, што ўсе крокі, зробленыя ўдзельнікамі ад Беларусі, кіраўніцтвам Белтэлерадыёкампаніі і іншымі кампаніямі, якія займаліся конкурсам, былі зробленыя ў патрэбны час і ў патрэбным месцы. І "3+2", і Анастасія Віннікава, і Алёна Ланская, і Юры Вашчук, Тэа, — усе яны з'явіліся ў свой час. Але ўсё мусіць мець кульмінацыю!

Еўрарадыё: І кульмінацыяй стане ваш выступ?

Юзары: Магчыма, ёй будзем і мы. Гэта будзе прыемна. Але калі мы будзем часткай адной кампазіцыі, якая прывядзе да кульмінацыі, гэта будзе для нас толькі гонарам.

Еўрарадыё: Чаму, як вы лічыце, мы спакойна можам выйграць дзіцячы конкурс і не можам перамагчы ў дарослым “Еўрабачанні”?

Маймуна: Мне падаецца, што дзеці падчас выканання песні не задумваюцца пра нейкую правільнасць. Ім проста падабаецца выступаць, яны доўга да гэтага рыхтаваліся, напружання і мандражу, уласцівых дарослым, у іх няма. Хоць напружвацца і ўвесь час трэсціся — гэта нармальна. А дзеці абсалютна разняволеныя, непрадказальныя, яны не думаюць пра тое, што ой, зараз я не тое зраблю, і будзе такі жах. Яны тут і цяпер, і яны атрымліваюць задавальненне ад таго, што робяць. Робім высновы.

Юзары: Карыстаючыся досведам працы над сёлетнім нумарам для дзіцячага "Еўрабачання" (Юзары зрабіў аранжыроўку для песні Надзеі Місяковай — заўв. Еўрарадыё), хачу сказаць, што каманда, якая працавала над падрыхтоўкай нумара, а я такі чалавек, што пакуль не ўпэўнюся, не пахвалю, выкладалася не на 100 адсоткаў, а на тысячу! Кожны чалавек. Проста гэта трэба ўбачыць і зразумець. І чым больш гнуткі твой характар, тым хутчэй ты ўліваешся ў каманду. Калі ты па-за камандай, то ніякага выніку не будзе. Вынік можа з'явіцца толькі дзякуючы каманднай гульні, як і ў кожным відзе спорту, калі параўноўваць са спортам.

Еўрарадыё: Ці лічыце вы нармальным, што на “Еўрабачанне” едуць артысты, які не маюць ніводнага альбома?

Юзары: Натуральна! Справа ў тым, што ў "Еўрабачання" ёсць адзін істотны і вельмі тлусты мінус — пераможца з'яўляецца, на жаль, выканаўцам адной песні. Усіх, хто перамагаў, ведалі толькі па адной песні. Плюсы, натуральна, таксама ёсць: перамагчы ў такім маштабным конкурсе — гэта, натуральна, здорава. Але канкурсанты бяруць на сябе гэты тлусты мінус, то бок становяцца такім штампавым артыстам адной песні.

Еўрарадыё: Дык вы гатовыя стаць выканаўцамі адной песні?

Юзары: Ну, калі мы ўдзельнічаем у гэтым, то натуральна.

Еўрарадыё: Дарэчы, каго з пераможцаў і ўдзельнікаў конкурсу былых гадоў вы можаце адзначыць? Чые песні можаце наспяваць-найграць?

Маймуна: Вось песня Рыбака прыгадваецца. Я тады акурат сачыла за гэтым конкурсам, мы перажывалі за Аляксандра ўсёй сям'ёй. І кампазіцыя яго выбівалася з агульнага шэрагу. То бок было адразу зразумела, што ён будзе пераможцам. Гэта была яркая перамога.

Юзары: Хачу адзначыць такі момант, што кожны пераможца мае свой час. Рыбак менавіта тады быў патрэбны і актуальны. А ўвогуле Рыбак зрабіў правільнае выйсце з “еўрабачанскай” сітуацыі, пайшоўшы па сцежцы кампазітарскай творчасці. І гэта здорава, што чалавек не спыняецца, што ідзе далей, піша музыку, адточвае свой почырк.

Еўрарадыё: А як вы лічыце, чаму вашы канкурэнты, гурт Milki, які прадзюсаваў Аляксандр Рыбак, не перамаглі ў сёлетнім нацыянальным адборы? І ці спадабаліся яны вам?

Юзары: Мне спадабаўся іх напор і вера, што ўсё атрымаецца. Але ёсць адзін нюанс: трэба заўсёды ўлічваць свае магчымасці і разлічваць свой час. І вось гэта падкачала.

Еўрарадыё: Падчас праслухоўвання вы, Юзары, сказалі, што ў аснове вашых песень ляжаць нацыянальныя матывы — бо толькі такім чынам мы можам сказаць праўду. Аднак у песні “Time” беларускія матывы асабліва не праслухоўваюцца: нехта там чуе ўсходнія інтанацыі, нехта – скандынаўскія…

Юзары: Калі мелодыю нашай песні перакласці на фальклорны лад, сыграць адмысловымі народнымі інструментамі, выкарыстоўваючы адпаведныя рытмы, то вы пачуеце, што гэта абсалютна беларуская народная кампазіцыя. З тым жа характарам, з тым жа пасылам — можа, мы калі-небудзь гэта і зробім. У мяне ёсць досвед працы над "Купалінкай". Натуральна, ёсць мноства варыянтаў гэтай песні, але вельмі шмат людзей, з якімі я маю стасункі, згадваюць менавіта той варыянт, які зрабіў я. Да нашай беларускай музыкі трэба ставіцца значна шырэй і са здаровым патрыятызмам. Мы жывем у XXI стагоддзі. Беларусы ўжо цывілізаваны народ. У нас прасунутая моладзь. У нас вельмі багатая культура. У нас ёсць свой твар. Чаму мы павінныя застацца ў тым часе і з тым тварам, які даўно згубіў бляск? Мы мусім мець новы твар, які базуецца на нашым мінулым.

Еўрарадыё: Прадзюсар Уладзімір Кубышкін лічыць, што удзел у Еўрабачанні дае шанец беларускаму артысту пачаць зарабляць грошы ў сябе ў краіне. Маўляў, з’яўляюцца карпаратывы…. Ці не таму вы едзеце на Еўрабачанне?

Юзары: (смяюцца) Абсалютна згодны з Вовам. Але не кожная песня карпаратыўная. І песня "Time" наўрад ці будзе карпаратыўнай, на маю думку. Не ведаю, можа, мы нейкія варыяцыі і прыдумаем. Апошнім часам у мяне, прынамсі, карпаратываў няма. Мая карпаратыўная стадыя ўжо мінула. Не ведаю, наколькі, але мая наступная праграма будзе зусім не карпаратыўнай. Гэта будзе рэальная канцэртная праграма, якую наўрад ці нехта замовіць сабе на карпаратыў. Ну, калі, натуральна, не буйныя кампаніі, якія могуць сабе дазволіць такія гурты, як "Акіян Эльзы". А ў апошнія гады беларускія кампаніі могуць гэта сабе дазволіць. І я ў такіх карпаратывах таксама ўдзельнічаў.

Еўрарадыё: Як ацэньваеце абавязковыя 75 адсоткаў беларускай музыкі на радыёстанцыях? Вам гэта дапамагае раскруціцца?

Юзары: Радыё з'яўляецца значным пунктам у раскрутцы артыста. Але на адным радыё ці тэлебачанні далёка не з'едзеш. Дарэчы, цікавы момант: некаторыя радыёстанцыі ўзялі нашу кампазіцыю ў ратацыю толькі пасля таго, як мы выйгралі адбор. А дагэтуль песню назвалі нефарматам. А тут бац, мы едзем на "Еўрабачанне" і рэзка становімся фарматам. А некаторыя думаюць: і мы ж былі нефарматам, а чаму ж нашу кампазіцыю не бяруць, калі іх нефармат узялі? Вось гэты аспект таксама вельмі істотны, таму хочацца, каб радыёстанцыі і артысты Беларусі працавалі на агульнае дабро, як у многіх краінах свету. Гэта проста такое наша жаданне, каб артысты, радыё, тэлебачанне і прэса — гэты ком шоў-бізнесу — працавалі на агульны вынік, каб кожны з іх рос, каб кожны, як кажа Кубышкін, меў свой карпаратыў.

Еўрарадыё: Ці маеце канцэпцыю свайго нумара, які гледачы ўбачаць у паўфінале ў Вене? Магчыма, ужо вядома, колькі будзе каштаваць нумар?

Маймуна: Мы прыблізна ўяўляем, што гэта будзе. Нейкія абрысы, як гэта мусіць быць, у нас стаяць перад вачыма, прычым ва ўсіх аднолькавыя, дзякуй Богу. Дакладна скажу: Мапед-шоў не будзе! Тэатра бурлеск таксама не будзе. Будзе нешта стыльнае і лаканічнае. Бо ўсё ж большую ролю мусіць граць кампазіцыя. Гэта ж конкурс песні!