Беларус расказвае пра надвор'е так, што яго сацсеткі чытаюць тысячы людзей

Інтэрв'ю з твітарчуком "Близкий космос"

Інтэрв'ю з твітарчуком "Близкий космос" / калаж Улада Рубанава / Еўрарадыё

У байнэце ёсць адно-адзінае кам'юніці, якое аб'ядноўвае аматараў сачыць за надвор'ем. "Эратычненька", — каментуюць там фатаграфію сонечнага дыска ў тэлескоп. І кожную раніцу дзеляцца здымкамі надвор'я за акном — і скрыншотамі тэмпературных карт.

Аўтар твітар-акаўнта "Блізкі космас" (і яго ж тэлеграм-канал) ужо шмат гадоў простай мовай распавядае беларусам, што адбываецца ў небе ў іх над галавой. А беларусы ў каментарах скардзяцца на дождж, на спёку і на іншых беларусаў, якія скардзяцца на надвор'е.

Еўрарадыё распытала аўтара канала, як гэта наогул магчыма — стварыць кам'юніці вакол надвор'я.

 

"То суха, то вільготна, то ветрана, то душна"

— Беларусы хоць раз былі задаволеныя надвор'ем?

— Ніколі не былі задаволеныя. Паглядзіце ў чат канала. Бурчэць на надвор'е — гэта, напэўна, нацыянальная рыса. То занадта горача, то халодна, то суха, то трохі вільготна, то ветрана, то душна.

— Як перастаць скардзіцца на надвор'е і палюбіць яго?

— У мяне ўсё пачалося з войска. Прызвалі і вызначылі ў метэаролагі. Служыў у метэабюро пры штабе ВПС, куды сцякалася шмат рознай метэаралагічнай інфармацыі: з метэастанцый, са спадарожнікаў, з метэаралагічных радыёлакатараў.

Там я і атрымаў уяўленне аб працы сіноптыка. Глядзеў, як сіноптык апрацоўвае і аналізуе матэрыял, робіць прагноз і адстойвае на брыфінгу сваё меркаванне перад калегамі. Мне спадабалася.

Потым, ужо працуючы ў Гідраметцэнтры, атрымаў профільную адукацыю ў Санкт-Пецярбургу. Тэма надвор'я да гэтага часу мне цікавая, хоць працую я цяпер у зусім у іншай сферы.

Тое, пра што я пішу ў сваім канале — гэта мой аналіз умоў надвор'я ў нашым рэгіёне. Прычым я асвятляю толькі найбольш цікавыя, з майго пункту гледжання, асаблівасці сінаптычнай сітуацыі.

Надвор'е на сёння

Я не меркаваў, што мае пасты ў сацсетках выклічуць нейкую цікавасць. Магчыма яны цікавыя таму, што я іх пішу як быццам для сябе, падмацоўваючы іх зразумелай, зробленай сваімі рукамі інфаграфікай. У допісаў няма выразнай перыядычнасці, пэўнага фармату, што, відаць, і робіць іх менш фармальнымі і сумнымі.

Мае падпісчыкі — пераважна звычайныя жыхары з розных куткоў Беларусі. Тыя, хто цікавіцца надвор'ем крыху больш, чым звычайна, для каго надвор'е — гэта не проста тэмпература за акном.

Ці ёсць сярод падпісчыкаў сіноптыкі? Дакладна не ведаю. Мяркуючы па каментарах у чаце, магу выказаць здагадку, што некаторыя з падпісчыкаў маюць профільную адукацыю альбо працуюць у сферы метэаралогіі. І былыя супрацоўнікі Гідраметцэнтра, якім, як і мне, давялося змяніць сферу дзейнасці, а цікавасць да надвор'я засталася.

— Большасць беларусаў планы на дзень пачынаюць з сайта Гідраметцэнтра. А адкуль бераце інфармацыю пра надвор'е вы?

— Паколькі я не займаюся тэмай прафесійна, асаблівага інструментарыю мне не трэба. Усё ёсць у інтэрнэце.

Напрыклад, сайты з мадэльнымі прагнозамі і дадзенымі ІСВ — windy.com, wxcharts.com, ecmwf.int. Сайт pogoda.by з метэарадарамі, сайты dwd.de і metoffice.gov.uk — з прыземным аналізам, spaceweather.com — сайт з касмічным надвор'ем, сайт copernicus.eu - з аналізам па клімаце. А яшчэ твітар і спецыялізаваныя тэлеграм-каналы. Плюс планшэт і пяро для малявання.

— Вашы прагнозы дакладнейшыя, чым у Гідраметцэнтра?

— Я прагнозы не складаю, гэта важна. Для гэтага ёсць Гідраметцэнтр.

Калі ў нашым рэгіёне вызначаюцца якія-небудзь цікавыя працэсы, напрыклад, паступленне паветраных мас з экстрэмальнымі тэмпературамі або выхад асабліва дажджлівага цыклону, то я стараюся рабіць больш падрабязны разбор асаблівасцяў цыркуляцыі атмасферы і больш пільна сачыць за развіццём падзей. Гэта дае маім падпісчыкам магчымасць загадзя скласці сваё меркаванне аб чаканых умовах надвор'я.

Белорус рассказывает про погоду так, что его соцсети читают тысячи человек
Але чаму так складана спрагназаваць дождж?! / pixabay

Вядома, не ўсё так ужо безнадзейна. Маючы дадзеныя з сеткі метэастанцый, метэарадараў і спадарожнікаў, можна надзейна прадказаць час пачатку і інтэнсіўнасць ападкаў за 1–3, часам нават за 6 гадзін.

— А беларускае надвор'е — гэта ўвогуле цікавая з'ява? Якія рэгіёны ў нас самыя цікавыя?

— У Беларусі даволі аднастайнае надвор'е, вылучыць нейкі рэгіён складана. У краіне няма ні гор, ні мораў, ні буйных унутраных вадаёмаў, якія ўплываюць на надвор'е. Звычайна самае халоднае месца ў краіне на поўначы, а самае цёплае на поўдні.

У мінулым сезоне вызначылася Гродзенская вобласць. Ім не пашанцавала. Выпала нейкая неймаверная колькасць ападкаў. Сёлета — Віцебская, тут не было дажджоў, калі я правільна памятаю, месяца паўтара.

Фішкі ў гарадах? У Мінску, напрыклад, пры паўднёвым ці паўднёва-ўсходнім ветры пачынае адчувацца непрыемны пах з гарадскіх ачышчальных збудаванняў.

 

Што насамрэч хочуць сказаць сіноптыкі

— Часам слухаеш прагноз — і нічога незразумела. Якія словы трэба ведаць, каб разумець, што там наогул адбываецца ў атмасферы?

— Напрыклад фраза "вецер слабы, пры навальніцы моцны парывісты" часта выклікае неразуменне. Хоць усё проста — "вецер да 5 м/с, парывамі пры навальніцы звыш 15 м/с".

Яшчэ прыклад: "раніцай месцамі туман" азначае, што туман чакаецца з 5 да 10 гадзін раніцы і не больш, чым на 1/3 часткі якой-небудзь тэрыторыі.

Прагнозам не хапае візуалізацыі. Магчыма таму мой канал і карыстаецца папулярнасцю. Бо я спрабую растлумачыць працэсы, якія адбываюцца на мапах, дзе стрэлачкамі паказваю рух паветраных мас, атмасферных франтоў, і іншыя асаблівасці цыркуляцыі атмасферы.

Какой будет погода в сентябре?

Але агулам, калі хочацца разабрацца ў тэрміналогіі, то трэба добра праштудзіраваць ТКП.

— Нядаўна вы пісалі ў Твітары, што своечасова з'ехалі з Грэцыі. Вы з'ехалі своечасова, бо сочыце за надвор'ем і змаглі спрагназаваць развіццё падзей?

— Я з'ехаў з Грэцыі, бо падышоў да канца тэрмін нашага знаходжання. Аднак за абстаноўкай я ўсё ж такі назіраў: у той час у Грэцыі пачаліся першыя пажары ў экасістэмах, выкліканыя доўгім перыядам высокіх тэмператур і засухай. Я пільна сачыў за кірункам і хуткасцю ветру.

— Дарэчы: якім будзе верасень у Беларусі?

— Як я ўжо казаў раней, прагнозамі я не займаюся. Доўгатэрміновыя я перадрукоўваю з сайта, які размяшчае прагнозы на дэкаду, месяц і сезон па колькаснай кліматычнай мадэлі the NCEP Climate Forecast System Version 2 або CFSv2.

Сістэма мадэлявання распрацавана ў NOAA — Нацыянальным кіраванні па даследаванні акіянаў і атмасферы, ЗША. Для параўнання з CFSv2 публікую часам вынікі мадэлявання з ECMWF — Еўрапейскага цэнтра сярэднетэрміновых прагнозаў.

Калі вам цікава, то верасень 2023 чакаецца больш цёплым, на 1.5–2° вышэй за кліматычную норму, а з ападкамі павінна быць як звычайна, можа крыху больш вільготна будзе па поўначы Беларусі. А ў цэнтры краіны нават крыху менш, чым звычайна.

Каб сачыць за галоўнымі навінамі, падпішыцеся на канал Еўрарадыё ў Telegram.

Мы штодня публікуем відэа пра жыццё ў Беларусі на Youtube-канале. Падпісацца можна тут.

Апошнія навіны

Галоўнае

Выбар рэдакцыі