Сваяк арцыбіскупа Кандрусевіча: Мы маліліся, даючы хабары камуністам

69-гадовы  Юзэф Іодэль расказаў пра ўнікальную дыпламатыю жыхароў мястэчка Адэльск. Тутэйшыя людзі ў часе камунізма захавалі ўнікальны драўляны касцёл, дзе праводзілі службы. Фота.
Дыпламатычнасць і знаходлівасць сваякоў арцыбіскупа Тадэвуша Кандрусевіча ацаніў  бы, напэўна, і Ўінстан Чэрчыль. У мястэчку Адэльск, што на Гродзеншчыне, землякі будучага каталіцкага іерарха ўмудраліся захоўваць драўляны касцёл першай паловы XVIII стагоддзя і ва ўсю праводзіць касцельныя богаслужэнні. 

Якім чынам, мы запыталіся ў Юзэфа Іодэля, жонка якога прыходзіцца арцыбіскупу стрыечнай сястрой. 

“О, гэта былі 1950-я гады. Мне ж ужо 69, — акунаецца ва ўспаміны спадар Юзэф. — Намагаліся людзі ўсімі сіламі яго (касцёл — Еўрарадыё) ўтрымаць. Хоць нават ксяндза не было. Быў такі дзядзька пажылы, і ён адчытваў старыя кніжкі”. 


Юзэф Іодэль на фоне любага касцёла

Тут спадар Юзэф зрабіў паўзу, пахваліўся новай чырвонай дахоўкай на касцёле Ўшэсця Найсвяцейшай Дзевы Марыі і раптам паведаміў, што той самы “пажылы дзядзька” — гэта бацька Тадэвуша Кандрусевіча. 

Юзэф Іодэль: “Кандрусевіч Ігнацы. Гэта бацька Тадэвуша. А Кандрусевіч Ганна — яго маці. І бацька, і маці пахаваныя на нашых могілках. І яго родная сястра. Загінула яна трагічна. Рабілі лазню, і яна ўпала ў расплаўленую смалу. Тадэвуш Кандрусевіч — гэта маёй жонкі стрыечны брат”. 


Касцёл Ушэсця Найсвяцейшай Дзевы Марыі

Спадар Юзэф запэўнівае, што нават у антырэлігійныя часы камунізму, калі за веру саджалі ў турму, у Адэльску праходзілі амаль паўнавартасныя касцельныя службы. 

“І настаўнікі, і дырэктары школаў не пускалі нас, стаялі ля варотаў гэтых і гэтых, — экспрэсіўна паказвае Юзэф Іодэль на касцельную браму. — Ставілі нам двойкі за паводзіны. Але ўсё мінула, і бачыце, як пайшло!”



Цікавімся ў спадара Юзэфа, якім жа гэта дыпламатычным метадам мясцовыя жыхары ўхітраліся праводзіць службы. Аказваецца, іх “крышавалі” камуністы, якім прыхаджане давалі хабары.  



“Ну, напрыклад, прыхаджане скажуць: “Трэба сабраць таму і таму і завезці туды і туды, — распавядае пра дыпламатычныя хітрыкі жыхароў Адэльска Юзэф Іодэль. — Былі і такія камуністы, што яшчэ бралі і хабары, каб прыкрываць. Я яшчэ хлапчуком быў, гадоў 10-15”. 

Прыемна, што галоўны каталіцкі святар Беларусі  Тадэвуш Кандрусевіч родам  з Адэльску. Шкада, што сёння прыехаць паглядзець мясцовы драўляны касцёл XVIII стагоддзя могуць не ўсе ахвотныя — святыня знаходзіцца ў памежнай зоне.



Фота аўтара і bymedia.net

Апошнія навіны

Галоўнае

Выбар рэдакцыі