Дзяўчына заплаціць штраф за рэцэпт выбухоўкі ў асабістым паведамленні ў Telegram

У рэдакцыю Еўрарадыё звярнулася Аляксандра (па просьбе дзяўчыны імя змененае) і распавяла, што яе аштрафавалі за відэа з рэцэптам выбухоўкі, пасланае ў асабістым паведамленні ў "Телеграме". Аляксандра ўдзельнічае ў беларускім анархісцкім руху, жыве ў райцэнтры ў Мінскай вобласці. Дзяўчыну аштрафавалі на дзесяць базавых — гэта 255 рублёў або каля $120.

"Беседы беларуской революции"

Дзяўчына ўдзельнічае ў чаце "Беседы беларуской революции" — раздрукоўкі размоў з яго ёсць у матэрыялах справы. У канцы снежня там абмяркоўвалі тэракты з ужываннем выбухоўкі, а праз пару дзён пасля гэтай размовы ў асабістыя паведамленні Аляксандры напісаў чалавек пад нікам Хасан.

"Ён пытаўся пра палітыку, чаму лічу сябе анархісткай, што хачу змяніць. Мы рэдка перапісваліся і абмяркоўвалі толькі палітыку, — распавядае Еўрарадыё Аляксандра. — Потым мяне заблакавалі ў адным з муслім-чатаў [чаты, у якіх удзельнічаюць толькі мусульмане. — Еўрарадыё] з-за таго, што я дзяўчына. Я папрасіла яго адпісаць адміну і папрасіць разблакаваць мяне".

Пасля гэтага, па словах Аляксандры, Хасан пачаў пытацца ў яе пра войны, самаробныя выбуховыя прылады, варожае стаўленне да дзяржавы:

"Напісаў, што сам чытае пра гэта. Потым папрасіў скінуць што-небудзь з кніг ці відэа пра стварэнне выбуховага рэчыва, калі ёсць. Я спытала пра яго намеры, але ён напісаў, што дасць адказ пасля відэа ці кнігі".

Дзяўчына знайшла ў інтэрнэце відэа, на якім паказаны працэс стварэння выбухоўкі, і скінула Хасану. Ён, не адказваючы на ​​паведамленне, заблакаваў Аляксандру. Забягаючы наперад, пазней у сваёй справе Аляксандра знойдзе скрыншот з пералікам перапісак ў Telegram. Сярод чатаў і нікнэймы тых, з кім перапісваўся ўладальнік акаўнта, ёсць і нікнэйм дзяўчыны — kronol. Бачна, што ад яе прыйшло паведамленне з відэафайлам.

"Адзін з супрацоўнікаў папрасіў адкрыць Telegram"

Праз некалькі дзён, 22 студзеня ў кватэру да дзяўчыны прыйшлі двое мужчын і сказалі, што бацькі яе сяброўкі напісалі заяву пра тое, што іх дачка знікла.

"Яны папрасілі праехаць з імі ва участак. У РАУС у мяне пыталіся, дзе я кантактую з сяброўкай, папрасілі адкрыць перапіску з ёй. Ва "Укантакце" мяне няма, а яе няма ў "Тэлеграме". Тады я адкрыла перапіску ў "Інстаграме", але адзін з супрацоўнікаў папрасіў адкрыць "Тэлеграм". Я разумела, што не варта даваць ім доступ да акаўнта, але такая сітуацыя адбывалася са мной упершыню.

Яны ўбачылі чаты "Речи бунтовщика", "Беседа беларуской революции" і гэтак далей, і пачалі пытацца, чаму я за левых, ці ёсць нейкія экстрэмісцкія матэрыялы на тэлефоне, ці ёсць у кватэры або падвале нешта з выбухованебяспечных рэчываў, ці адпраўляла каму-небудзь відэаматэрыялы ці кнігі, ці хацела б я якой-небудзь расправы з уладай або органамі. З поўдня да гадзін васьмі вечара яны проста капаліся ў тэлефоне і прасілі супрацоўнічаць, таму што гэта нібыта ў маіх інтарэсах.

Пытанне аб распаўсюджванні відэаматэрыялу, па-мойму, было пастаўленае так, быццам яны ведалі адказ. Я вось даты не памятала, а яны мне самі назвалі іх. У выніку я сама сябе падставіла і распавяла, што скінула відэа пра выбуховыя рэчывы нейкаму чалавеку".

У РАУС на дзяўчыну склалі адміністрацыйны пратакол па артыкуле 17.14 КаАП ("Незаконны выраб і (або) распаўсюджванне методык або іншых матэрыялаў пра спосабы вырабу выбуховых прылад і выбуховых рэчываў"). 8 лютага раённы суд прызначыў Аляксандры штраф у памеры дзесяць базавых.

Хасан — міліцыянт пад прыкрыццём?

За тыдзень да суда, кажа гераіня, ёй патэлефанаваў адзін з супрацоўнікаў і папрасіў сустрэцца і пагаварыць з ім. Калі Аляксандра села ў машыну, ён адразу ж папрасіў адключыць тэлефон: "Нічога тэрміновага ў яго не было. Размаўлялі пра маю вучобу і пра будучыню. Сказаў мне не звяртацца да анархістаў па дапамогу, а то “яны дрэннае параяць”".

Цяпер Аляксандра і яе знаёмыя, якія ў курсе гісторыі, мяркуюць, што пад нікам Хасан хаваўся супрацоўнік міліцыі. Ускосна гэтую здагадку пацвярджае рапарт, складзены старэйшым лейтэнантам міліцыі Навіцкім К. І. Рапарт датаваны 22-м студзеня і апісвае падзеі, якія адбываліся да таго, як дзяўчына трапіла ў РАУС.

Навіцкі піша, як маніторыў "Телеграм", і знайшоў канал "Беседы беларуской революции", "рэспандэнты якога абмяркоўвалі магчымасць правядзення тэрактаў". Там ён знайшоў Аляксандру, якая пісала пад нікам Kass, і "прыкладна на пачатку студзеня бягучага года" змяніла яго на нік kronol.

10-га студзеня, піша міліцыянт, дзяўчына адправіла відэа, якое "адлюстроўвае працэс вырабу выбуховага рэчыва белы парашок". Праўда, пра тое, што Хасан сам папрасіў яе адправіць гэтае відэа, у рапарце няма ні слова.

Згодна з законам Рэспублікі Беларусь "Аб аператыўна-вышуковай дзейнасці" органам, якія ажыццяўляюць аператыўна-вышуковую дзейнасць, iх службовым асобам забараняецца правакаваць грамадзян на здзяйсненне злачынства.