Як сабраць аптэчку на выпадак ядзернай вайны (без панікі, проста каб ведаць)

Беларусь абвясціла раптоўную праверку носьбітаў тактычнай ядзернай зброі. Ваша рука пацягнулася да ёду? Чакайце! Падчас ядзернай вайны ёд не спатрэбіцца. А што патрэбна? Мы спыталі ў хіміка Сяргея Бесараба.

— У выпадку аварыі на рэактары АЭС аэразолі радыеактыўнага ёду — асноўны забруджвальны фактар. Але пры выкарыстанні тактычнай ядзернай зброі ўтворыцца нязначная колькасць радыеактыўнага ёду — такім чынам, і пагроза будзе невялікая.

У выпадку аварыі на ядзернай станцыі выкідаецца досыць вялікая колькасць ізатопаў цэзію і стронцыю, абодва — доўгатэрміновыя. Ядзерная ж бомба, як ні дзіўна, больш "экалагічная". Ізатопы, якія ўтвараюцца падчас выбуху, — кароткатэрміновыя. І калі пераседзець момант выбуху і наступныя некалькі тыдняў у нейкім сховішчы з дастатковымі запасамі вады і харчавання, то ўзровень вонкавага забруджвання моцна знізіцца.

Па тым месцы, куды нядаўна скінулі бомбу, можна будзе нават спакойна прайсціся. У гэтым сэнсе ядзерная зброя больш "бяспечная", чым аварыя на АЭС.

Знайдзіце правільную маску

Наш суразмоўца кажа, што ў выпадку аварыі і ўдыхаць, і выдыхаць лепш праз правільна падабраную маску.

— Так што, збіраючы сухпаёк і набор антыдотаў, варта памятаць, што хваробу лягчэй папярэдзіць, чым лячыць. Больш эфектыўна не дазволіць радыенуклідам трапіць у арганізм, чым потым іх з арганізма вывесці. Таму рэспіраторная гігіена — просты, але вельмі эфектыўны засцерагальны захад.

Вось тут можна прачытаць, як прыгатаваць берлінскі лазурак у хатніх умовах. Вы зможаце (і будзе цікава).

Як абараніцца ад стронцыю? Ешце пасцілу

Бесараб раіць полісурмін для вывядзення ізатопаў стронцыю. Але калі вы не хімік і не можаце такую рэч прыгатаваць у прабірцы, тады вось чым можна яе замяніць:

— Для вывядзення з арганізма як цэзію, так і стронцыю можа выкарыстоўвацца альгінат натрыю. Гэты рэагент зарэгістраваны ў харчовай прамысловасці ў якасці харчовай дабаўкі E401, ужываецца як загушчальнік і стабілізатар. Лёгка можна купіць нават у Мінску (выкарыстоўваецца для падрыхтоўкі handmade пасцілы, якая сапраўды атрымліваецца неверагодна карыснай і радыепратэктарнай).

Прымаць па паўграма падчас яды тры разы на дзень. Пры вострым атручванні радыеактыўным стронцыем доза прэпарата павялічваецца да 20 грамаў.

Актыўна альгінаты натрыю выкарыстоўваюцца і ў касметыцы (т.зв. альгінатныя маскі), але тут, у адрозненне ад рэчыва food grade чысціні, могуць быць пытанні. Але калі зусім нічога не знайшлі, можна трымаць у галаве і гэты варыянт.

Калі альгінаты натрыю знайсці не ўдалося, шукайце пекцін (прадаецца часта разам са спецыямі). Развядзіце яго ў вадзе і прымайце па 5 грамаў тройчы на дзень. У крайнім выпадку хаця б ешце цытрусавыя цукаты.

Ну і для прафілактыкі

Сяргей Бесараб кажа, што ў вас дома заўсёды павінна быць як мінімум упакоўка Трылона-Б. Ён каштуе нядорага і ёсць у беларускіх крамах.

— З даступных (пакуль) у нас прэпаратаў можна ўзгадаць унітыёл, які ўжываецца пры атручванні злучэннямі ртуці, мыш'яку, хрому і іншымі "тыёлавымі ядамі".

А яшчэ трэба піць вітаміны і вітамінна-амінакіслотныя комплексы — што будзе пад рукой.

— Сярод заапрэпаратаў найбольшай радыеахоўнай актыўнасцю валодае праполіс (і яшчэ прыгадаліся бялковыя гідралізаты з гідрабіёнтаў — мідый, рапанаў, кальмараў, марскіх грабеньчыкаў). А сярод адаптагенаў расліннага паходжання — экстракт элеутэракока і настойка жэньшэня.

Пры невялікіх дозах прэпараты добра пераносяцца. Іх пабочныя эфекты — павышэнне артэрыяльнага ціску, павышаная ўзбудлівасць і бяссонне.

Важны кампанент "персанальных радыеахоўных мерапрыемстваў" — гэта ежа, багатая на антыаксіданты. Нагадаю, што радыяцыя пашкоджвае жывыя клеткі праз механізм радыёлізу вады і далейшы за ім акісляльны пераксідны стрэс.

Усе, напэўна, у курсе, што з акісляльным стрэсам лепш за ўсё змагацца з дапамогай антыаксідантаў. Так што каляровыя садавіна і гародніна (чырвоныя, аранжавыя, жоўтыя) абавязковыя. Чым больш яркі і сакавіты іх колер, тым большая іх антыаксідантная актыўнасць.

У якасці "сухпайка" могуць выступаць распаўсюджаная гарбата каркадэ і больш рэдкі "блакітны чай" — анчан. Гэтыя гарбаты лічацца "антацыянавымі лідарамі".

Ёсць сэнс перажываць? Пакуль выдыхайце

Не так даўно мы расказвалі чытачам Еўрарадыё, што будзе, калі з Беларусі вылецяць ракеты са спецыяльным (ядзерным) зарадам. Юрыст-міжнароднік тлумачыў, што асабліва кепска будзе ваенным тых вайсковых частак, з якіх вылецяць ракеты.

Бесараб кажа, што з пытаннем пра АБЖ журналісты звяртаюцца да яго пастаянна ўжо гады тры. Сам ён куды больш пераймаецца недапрацоўкамі, дапушчанымі пры будаўніцтве БелАЭС, чым тым, што дзесьці побач з намі выкарыстаюць тактычную ядзерную зброю.

— Гэта не зброя знішчэння, гэта зброя абсалютнага запалохвання. Якіх-небудзь тактычных пераваг у выпадку сучасных баявых дзеянняў, дзе даўно ўжо няма велізарных скучаных армій, а ёсць мабільныя брыгады, дроны і да т.п., яна не прынясе. Гэта проста пудзіла.

Пентагон кажа, што ніякіх прыкмет гатовасці Расіі выкарыстаць тактычную ядзерную зброю не бачыць. Так што аптэчку сабраць можаце, але заадно пакладзіце туды пачачак фенібуту — каб занадта моцна не хвалявацца ад грознага выгляду Уладзіміра Пуціна.