"Яны блакуюць усё запар": аўтары падкастаў — пра блакаванне Patreon
Запіс падкасту ў студыі Еўрарадыё
27 жніўня стала вядома пра тое, што з Беларусі больш не атрымаецца зайсці на папулярны амерыканскі сэрвіс "Патрэон". Сайт недаступны ва ўсіх правайдараў. Для таго каб трапіць на яго, трэба скарыстацца VPN.
Сэрвіс стаў папулярны некалькі гадоў таму, з узлётам папулярнасці "данатаў" — карыстальніцкіх заахвочванняў за годны кантэнт. Першапачатковая ідэя сайта — дапамога пачаткоўцам: музыкам, мастакам, відэаблогерам, журналістам і аўтарам коміксаў. З часам сталі карыстацца сайтам творчыя людзі самых розных сфер вэб-творчасці.
Ці заўважаць беларусы блакаванне "Патрэона"? І як яго блакаванне адаб'ецца на нашай грамадзянскай супольнасці?
— Не думаю, што блакаванне "Патрэона" на нешта паўплывае. Беларуская падкаст-індустрыя ў прынцыпе не настолькі пакуль развітая, каб для вядучых падкастаў гэта было асноўным заробкам, — расказвае Еўрарадыё Антон Каляга, суаўтар папулярнага падкасту з беларускімі каранямі Cinema Critique. — "Патрэон" для большасці — рэч фармальная, сімвалічны гасцінец, аплаціць там падпіскі і ўмоўнае піва. Наколькі я разумею, пакуль што заблакаваны толькі сайт, плацяжы будуць прыходзіць, так што ўсё ў парадку.
Падкаст, над якім працуе Антон, носіць назву вядомага пабліка, у якім група энтузіястаў перамалёўвае постары фільмаў з цытатамі-водгукамі пра іх з інтэрнэту. Самыя актыўныя з іх перыядычна стэлефаноўваюцца па інтэрнэце і абмяркоўваюць фільмы — так і атрымліваецца падкаст. Кожны месяц карыстальнікі праз "Патрэон" пераводзяць ім $16. Сума невялікая, але тым не менш.
Антон не зусім разумее, навошта быў заблакаваны сэрвіс:
— Яны блакуюць усё запар. Магчыма, гэта нейкая спроба абмежаваць замежныя ахвяраванні, хоць логікі ў гэтым ніякай: на "Патрэоне" грошы ў фонды ніхто не збірае, сэрвіс у прынцыпе не зусім для гэтага прызначаны.
Аўтар аднаго з беларускіх падкастаў, на падтрымку якога з "Патрэона" штомесяц прыходзіць каля 1 тысячы долараў, згодны з гэтым пунктам гледжання:
— Думаю, што дзяржава проста не разбіраючыся блакуе ўсе крыніцы фінансавання, не ўнікаючы ў дэталі, — кажа ён.
Па яго словах, на іх праект блакаванне ніяк не паўплывала. "Стала крыху больш складана запампоўваць выпускі, але данаты выраслі. Звычайна мы стараемся абыходзіць бокам палітыку, але цяпер гэта зрабіць цяжка. Таму мы гаворым пра палітыку, але стараемся гаварыць нейтральна і, вядома, без заклікаў. У нас вельмі лаяльная аўдыторыя, і людзі хочуць падтрымаць нас у няпросты час, таму "Патрэон" вырас".
Нешта асаблівае рабіць у сувязі з блакаваннем падкастары не плануюць. У рэдакцыі ёсць "глабальная стратэгія" па развіцці "Патрэона", і ў яе рамках яны нічога не мяняюць.
Дарэчы, стваральнікі гэтага падкасту, як і рэдакцыя падкасту Cinema Critique, замест "Патрэона" паспрабавалі сэрвіс збору донатаў ад сацыяльнай сеткі "УКантакце" — VK Donuts. Але з ліпеня гэтага года там удалося сабраць толькі чатыры ахвяраванні, тады як у "Патрэоне" — 250.
Хоць гэта і беларускі падкаст, аўтары імкнуцца максімальна не хайпаваць на тэме выбараў: "Наадварот, хацелі б мінімальна ўключаць у парадак дня. Калі б мы вырашылі запусціць праект пра падзеі ў РБ, то "Патрэон" бы напэўна вырас. Ну а мы не просім пра дапамогу. Груба кажучы, стараемся рабіць усё тое ж, што рабілі да падзей".
Яшчэ адзін беларускі падкаст — "Мы не дагаварылі" — пра ментальнае здароўе "і пра тое, як яно ўплывае на наша жыццё". Яго вядучыя — журналісты Аляксандр Старадзетка і Кацярына Ажгірэй — яшчэ не гатовыя сказаць, ці паўплывала неяк блакаванне на колькасць патронаў падкасту.
— Грошы "Патрэон" спісвае ў пачатку кожнага месяца, а большасць абнаўленняў карыстальнікі атрымліваюць па пошце, не заходзячы на сайт, — кажа Аляксандр.
У бок VK Donuts і іншых аналагаў падкастары пакуль не глядзяць: "Хоць Беларусь і з'яўляецца домам і сэрцам для нашага падкасту, большая частка нашых слухачоў знаходзіцца па ўсёй рускамоўнай прасторы. А "Патреон" — гэта вядомае слова, якое выкарыстоўваецца ў кантэнт-асяроддзі і ў творчай сферы для стваральнікаў незалежных праектаў".
Каця не выключае варыянта, што блакаванне — часовая з'ява, як і блакаванне інтэрнэту ў Беларусі, на адзін-два дні: "Калі гэта будзе не так, то, вядома, мы нічога не зможам з гэтым зрабіць. Але плацяжы ж усё яшчэ праходзяць. І пераходзіць на іншую платформу пакуль не плануем, таму што "Патрэон" — гэта такая ўжо класіка".
Для чаго ўлады заблакавалі гэты сэрвіс, Каця не разумее. "Прыкра. Бо мы хацелі ўсе грошы, якія ў нас "накапаліся", перавесці ў фонд "Імёны" і фонд дапамогі ахвярам рэпрэсій на мірных акцыях. А ўчора чытаем навіны — "Патрэон" заблочаны".
Па словах аўтаркі падкасту, "Патрэон" — гэта падтрымка праектаў, падтрымка незалежных аўтараў. І складана зразумець, чым ён мог перашкодзіць.
"Хутчэй за ўсё, гэта ўжо такая істэрыя дзяржавы з нагоды замежнага фінансавання", — падсумоўвае Кацярына.
Каб сачыць за галоўнымі навінамі, падпішыцеся на канал Еўрарадыё ў Telegram.
Мы штодня публікуем відэа пра жыццё ў Беларусі на Youtube-канале. Падпісацца можна тут.
