“Адстаўка Вестэрвеле не прывядзе да змены знешняй палітыкі Германіі”

Паказ фільмаў, канцэрты, тэатральныя пастаноўкі, фотавыставы, дэгустацыя нямецкіх він, семінары і канферэнцыі — далёка не поўны спіс мерапрыемстваў, што пройдуць падчас “Тыдняў Германіі” з 26 верасня па 20 кастрычніка.

І ўсё гэта адбываецца ў той час, калі краіны Еўропы змагаюцца з эканамічным крызісам і эканомяць кожны еўрацэнт. А ў самой Германіі ідзе працэс змены ўраду. Пра тое, ці можна эканоміць на знаёмстве беларусаў з культурай Германіі, што чакае беларуска-нямецкія адносіны па заканчэнні выбараў у бундэстаг і пасля змены кіраўніка нямецкага знешнепалітычнага ведамства, Еўрарадыё размаўляе з намеснікам Пасла Германіі ў Беларусі Хольгерам Рапіёрам.

Еўрарадыё: Праграма “Тыдняў Германіі” вялікая, а некаторыя мерапрыемствы — вельмі дарагія. Ці давялося сутыкнуцца з нейкімі праблемамі падчас падрыхтоўкі “Тыдняў”?

Хольгер Рапіёр: На шчасце, падчас падрыхтоўкі “Тыдняў Германіі” ў нас не было ніякіх фінансавых праблем. Што тычыцца гэтага аспекту, то мы былі добра забяспечаныя. Адно з мерапрыемстваў запатрабавала вялікіх фінансавых выдаткаў, тым не менш, нягледзячы на гэта, яно адбудзецца. Але большая частка мерапрыемстваў, што праводзяцца ў межах “Тыдняў Германіі”, не патрабуюць вялікіх выдаткаў. Па сутнасці, поспех гэтых мерапрыемстваў залежыць ад добрай волі іх удзельнікаў. Да прыкладу, частка мерапрыемстваў проста не змагла б адбыцца без актыўнага і дабравольнага ўдзелу ў іх беларускіх школьнікаў.

Еўрарадыё: Культура, эканоміка, навучанне — якой максімальнай мэты вы хочаце дасягнуць, праводзячы такое буйнамаштабнае мерапрыемства?

Хольгер Рапіёр: Прэзентацыя сваёй нацыянальнай культуры — гэта нармальная практыка дзеянняў любой краіны, якая праводзіць міжнародную працу ў гэтым накірунку. Што ж тычыцца знешняй культурнай палітыкі Германіі, то мы намагаемся, і ўжо цягам некалькіх дзесяцігоддзяў прытрымліваемся гэтай лініі, аднабаковую падачу матэрыялу трансфармаваць у падачу партнёрскую. Калі паглядзець на праграму “Тыдняў Германіі”, то ўбачыце, што ў яе межах адбываюцца і такія мерапрыемствы, як, напрыклад, фестываль нямецкага кіно, які тычыцца выключна нямецкіх рэалій. Але ўсе гэтыя мерапрыемствы маюць адну галоўную мэту: уцягнуць людзей з Беларусі і Германіі ў дыялог, у кантакт. Альбо возьмем мерапрыемства, якое праводзіцца сумесна з французскім бокам — круглы стол на тэму “Еўрапейскі досвед прымірэння: як ствараецца сумеснае мінулае?” Гэта — не нейкая прэзентацыя, гэта — нешта іншае. Тут мы маем трохбаковую дыскусію на тэму нямецка-французскага замірэння — з нагоды 50-годдзя падпісання Елісейскай дамовы. Бачанне гісторыі — погляд у будучыню.

Еўрарадыё: Працаваць у Беларусь вы прыехалі у сярэдзіне лета гэтага года. З якімі пачуццямі ехалі ў нашу краіну, не было перасцярогі з-за таго, што едзеце ў краіну “апошняй дыктатуры Еўропы”?

Хольгер Рапіёр: У Мінск, горад, які не быў мне да гэтага часу знаёмы, я прыехаў у сярэдзіне ліпеня. Але раней я працаваў у Маскве і магу пахваліцца валоданнем у пэўнай ступені рускай мовай. Таму не маю ніякіх моўных праблем падчас знаходжання і ў вашай краіне. Вы пытаецеся пра перасцярогі, якія ў мяне маглі б узнікнуць. І прыгадалі адно з паняццяў, якое я адмыслова не буду паўтараць. Таму што яно занадта ўжо часта выкарыстоўваецца як за мяжой Беларусі, так і ўнутры яе. І я ўпэўнены, што агульная сітуацыя ад таго, як часта гэты выраз ужываецца, не зменіцца. Вы і так выдатна ведаеце, што на палітычным узроўні адносіны паміж нашымі краінамі не заўсёды простыя і лёгкія. Еўрапейскі саюз зараз інтэнсіўна рыхтуецца да саміту Усходняга партнёрства, які пройдзе ў Вільні ў лістападзе. Давайце сачыць за гэтымі працэсамі, за тым, што падчас іх адбываецца.

Еўрарадыё: Беларусь запрашэнне на саміт пакуль не атрымала. Ці магчыма, што афіцыйны Мінск увогуле застанецца па-за межамі гэтага мерапрыемства?

Хольгер Рапіёр: Як я казаў, менавіта зараз ідзе актыўная падрыхтоўка да гэтага саміта. Адно магу сказаць — гэта саміт для краін-удзельніц Усходняга партнёрства. А Беларусь — удзельніца Усходняга партнёрства. І, напэўна, выкліча здзіўленне, калі б адна з краін-удзельніц гэтай праграмы не ўзяла ўдзелу ў гэтым мерапрыемстве.

Еўрарадыё: Ужо зразумела, што адным з вынікаў выбараў у бундэстаг стане змена кіраўніка нямецкага знешнепалітычнага ведамства — Гіда Вестэрвэле страціць пасаду міністра замежных спраў. Можа варта чакаць і змены палітыкі вашай краіны ў адносінах да Беларусі?

Хольгер Рапіёр: Сапраўды, у выніку выбараў адбудзецца змена федэральнага ўраду. Будзе змена і на ўзроўні міністра замежных спраў Германіі. Але што тычыцца змены нямецкай знешняй палітыкі адносна Беларусі, то тут я магу супакоіць. Калі вы паспрабуеце прааналізаваць нямецкую знешнюю палітыку ў апошнія некалькі дзесяцігоддзяў, то ўпэўніцеся — цягам усяго гэтага часу Германія паслядоўна праводзіла сваю лінію ў знешняй палітыцы. Да прыкладу, калі адбылася змена ўлады ў 1998 годзе і калі Міністэрства замежных спраў узначаліў “зялёны” палітык Ёшка Фішэр, ніхто ж не казаў, што пачала праводзіцца “зялёная” знешняя палітыка. Тое ж самае можна казаць пра іншыя склады ўраду. І калі ва ўладзе была вялікая кааліцыя, знешняя палітыка заставалася нязменнай. Гэты прынцып паслядоўнасці будзе захаваны і ў будучыні.

Еўрарадыё: А гэта азначае, што адракацца ад патрабаванняў вызвалення ўсіх беларускіх палітвязняў Германія не будзе. Але калі ўсе яны паступова выйдуць на свабоду — гэта нарэшце дасць магчымасць да пачатку дыялогу паміж еўрапейскімі краінамі і Беларуссю?

Хольгер Рапіёр: Як я казаў — цяпер ідзе актыўная падрыхтоўка да гэтага саміта Усходняга партнёрства. І вызваленне ўсіх палітзняволеных у Беларусі, безумоўна, у значнай ступені спрасціла б усе гэтыя працэсы. Тым не менш я хачу адзначыць: калі ўсе палітычныя зняволеныя будуць вызваленыя толькі з той нагоды, што скончыўся іх тэрмін пакарання, — у гэтым няма нічога агульнага з патрабаваннем Еўрасаюза вызвалення палітвязняў.

Фота: Змітра Лукашука