Юрый Шаўчук: Нізкі паклон тым, хто “парыцца на нарах” за свае погляды

ddt.mp3

Еўрарадыё датэлефанавалася да Юрыя Шаўчука, які знаходзіцца ў Томску на гастролях. Днямі адміністрацыя Кемераўскай вобласці Расіі адмяніла канцэрты ДДТ у Кемераве і Юрзе, у Цюмені для піцерскіх рокераў “не знайшлося” залы, а ў Омску мясцовы чыноўнік забараняе канцэртным пляцоўкам супрацоўнічаць з ДДТ.

Еўрарадыё: Не было лёгкага дэжавю, адчування, што вяртаюцца савецкія часы?

Юрый Шаўчук: “Халодная вайна” шмат у каго ў галаве, вы ж разумееце. Але ж вясну ўсё адно ніхто не адмяняў, правільна? А ўвогуле, я да гэтага спакойна стаўлюся, ніякага шока ў мяне няма — я ведаю краіну і ведаю, як мне падаецца, людзей. Можа быць, я зашмат пра сябе думаю, але менавіта так. І канцэрта ў нас не было толькі ў Кемераве. А ў Юрзе мы былі заўчора і зрабілі там бясплатны канцэрт для людзей, якія не вінаватыя ў тым, што так склалася сітуацыя. Вельмі добра атрымалася, мы сабралі грошы — хто колькі зможа, на дзіцячы дом юргінскі, і быў вельмі добры канцэрт у адным мясцовым клубе. А што рабіць? Змагаемся, б’емся за кожны горад. Такое ў нас з вамі жыццё, лёс такі.

Еўрарадыё: Вы ж ведаеце, што ў Беларусі існуюць спісы забароненых музыкантаў...

Юрый Шаўчук: Канешне, ведаю. Канешне! І вельмі шкадую, што нам праграму “Інакш” пакуль не ўдаецца паказаць у Беларусі. А за праграму гэтую і сапраўды не сорамна — нядрэнная атрымалася. Можа быць, мы ўсё ж прывязем яе вам, дай Бог!

Еўрарадыё: У вас няма адчування, што Расія ўсё больш упэўнена ідзе шляхам Беларусі — жорстка разганяюцца мітынгі апазіцыі, зараз пачалі забараняць канцэрты?

Юрый Шаўчук: У Расіі, усё ж, не так, канешне, жорстка ўсё адбываецца. Але шмат жа па-ранейшаму людзей, для якіх Лукашэнка — герой і ледзь не богападобная асоба. І ў Расіі такіх людзей таксама шмат — якія хочуць нейкага “жалезнага парадку”, адсутнасці грамадзянскіх свабод і дэмакратыі — лічаць, што яны разумнейшыя за ўсіх. Што народу думаць не трэба, а толькі араць і сеяць. І атрымліваць з царскага стала нейкія аб’едкі ў выглядзе пенсій і заробкаў. Гэта зразумела і ў нас такіх людзей хапае. Але ў Расіі шмат і іншых людзей — якія галоўным пры любым сацыяльным ладзе лічаць чалавека, яго ўнутраную свабоду, яго асобу. Карацей, доўга яшчэ нам з вамі ў гэтым рэчышчы знаходзіцца! Але маркота — грэх. І натуральна — я хацеў бы перадаць нізкі паклон людзям, якія “парацца на нарах”, як кажуць на вуліцы, за свае погляды. Нізкі паклон і найглыбокая павага іх моцы духу і мужнасці. У нас таксама такія людзі ёсць.

Еўрарадыё: Сённяшнюю расійскую ўладу часам параўноўваюць з беларускай: маўляў, шмат паміж імі агульнага. Вы з гэтым згодны?

Юрый Шаўчук: Нешта агульнае ёсць, безумоўна. Вось гэта нежаданне выслухаць усіх грамадзян — гэта вельмі сур’ёзная рэч. Але я пра гэта не асабліва нават і гаварыць хачу! Я больш зараз думаю, і спадзяюся на гэта, што сёння будзе выдатны канцэрт. І што ў Мінск мы абавязкова прыедзем!

Еўрарадыё: А чаму не атрымліваецца прыехаць з канцэртам у Мінск — шмат канцэртаў ці нейкіх іншых магчымасцяў няма?

Юрый Шаўчук: Пакуль магчымасцяў прыехаць да вас няма — мы іх шукаем.

Еўрарадыё: Забароненыя беларускія музыкі вярнуліся да традыцыі “кватэрнікаў”. Калісьці і вам давялося праз гэта прайсці. Але ці выйсце гэта з сітуацыі?

Юрый Шаўчук: Канешне, выйсце. Мы з гэтага пачыналі калісьці — з “кватэрнікаў”. Але спадзяюся, што гэтым мы не закончым. Але ў Юрзе ў мяне практычна таксама быў “кватэрнік”, вобразна кажучы. Але ўсё ж у нас іншая сітуацыя, чым у вас: тэлефанавалі з Адміністрацыі прэзідэнта маім прамоўтэрам і абяцалі разабрацца, як яны сказалі, з гэтай сітуацыяй адмены канцэртаў. Напэўна, так вашым забароненым музыкантам не тэлефануюць?!

Еўрарадыё: У нас, відаць, калі такія тэлефанаванні і бываюць, то з указаннем забараніць чарговы канцэрт!

Юрый Шаўчук: Ну, вось бачыце! Але я спадзяюся, што мы ўбачымся — асабіста я вельмі люблю Беларусь. Гэта самы працавіты народ у СНД. І чысціня ў вашых гарадах — не ад жалезнага рэжыму: гэта ў душы людзей. І гэтыя парачкі, што ходзяць, узяўшыся за рукі — такога нідзе не пабачыш! Народ вельмі добры. Насамрэч, і ў нас людзі нядрэнныя. І ўсё будзе нармальна, я думаю. А гэта ўсё нам трэба перажыць, нешта рабіць, па меры сілаў, прабівацца да святла. Як казаў стары Эклезіяст: “І гэта пройдзе!”. Ніхто не вечны і нішто не вечна пад гэтым месяцам.

Еўрарадыё: Але пакуль маем тое, што маем — і вы набліжаецеся да сітуацыі, у якой знаходзяцца нашы забароненыя музыканты...

Юрый Шаўчук: Ёсць рыфма! І нашым калегам беларускім я хачу сказаць: рок — гэта музыка свабоды. Бог да нас павярнуўся тварам і зноў нас выпрабоўвае, і гэта нармальна: вытрымаем — не вытрымаем, зламаемся — не зламаемся. Гэта сур’ёзная рэч. І тое, што мы зараз перажываем, — гэта нармальна. І я нават удзячны, як ні парадаксальна гэта гучыць, што нам ізноў выпадае выпрабаванне, звязанае з нейкай душэўнай працай. І яна ідзе нармальна. Калегам нашым беларускім — прывітанне вялізнае і нізкі паклон!

Еўрарадыё: Гэта паводле прынцыпу, што мастак павінен быць напалову галодным і забароненым — тады з яго творчасць прэ?

Юрый Шаўчук: Не думаю, што мастак павінен быць галодным. Голад пазнання, голад інфармацыі, голад па свабодзе ўнутранай, глыбокай — гэта нармальна, мастак заўсёды галодны ў гэтым сэнсе метафізічным. А калі голад фізічны, то не надта нешта і напішаш! Я гэта ўжо ўсё праходзіў!

Еўрарадыё: Магчыма, гэтыя адмены канцэртаў падштурхнуць вас да новых разваг і новых песень?

Юрый Шаўчук: Ды ў мяне і так хапае разваг пра жыццё! Хапае ўсяго для песень новых. З гэтым усё нармальна.