Як жывапіс беларускіх мастакоў упісваецца ў сучасныя інтэр'еры
Напоўніць сэнсам пустату — вось тое, што аб'ядноўвае мастакоў і архітэктараў-праекціроўшчыкаў. Першыя могуць ператварыць чысты ліст у твор мастацтва. Дзякуючы другім, на пустым месцы нараджаюцца будынкі з часам дзіўнымі інтэр'ерамі.
Хоць "маляваць" ўмеюць прадстаўнікі кожнай з гэтых прафесій, паміж імі часта ўзнікаюць спрэчкі. Мастакі лічаць, што памяшканні, запраектаваныя архітэктарамі, гэта ўсяго толькі фон для іх тварэнняў. Архітэктары не згаджаюцца: завешваць сцены карцінамі дарэчна толькі ў музеях. Каб усіх прымірыць, Еўрарадыё вырашылася на эксперымент. Мы прымералі палотны беларускіх мастакоў Сяргея Сялецкага і Аляксандра Забаўчыка да сучасных інтэр'ераў, створаных архітэктурнай майстэрняй "Цяльцоў і партнёры".
Мексіканскі дворык
Першае, на што звяртаеш увагу, калі трапляеш у мужчынскі салон "Esquire" — гэта сцяна з гіганцкай выявай мексіканца. Дзяўчаты на стойцы усміхаюцца, маўляў, кожны госць лічыць сваім абавязкам неадкладна зрабіць сэлфі з каларытным персанажам.
Наведвальнікаў прыцягваюць і іншыя прадметы дызайну: бочка з цёмнага дрэва, за якой у чаканні стрыжкі можна кульнуць па тэкіле, канапа, над якой проста са сцяны "растуць" рогі, люстэрка ў абрамленні моху. Але самае незвычайнае тут — гамак.
"Мы знаходзімся ў своеасаблівым мексіканскім дворыку, — тлумачыць архітэктар Дзмітрый Цяльцоў. — Працуючы над праектам салона, мы паспрабавалі адысці ад замкнутай прасторы. Кожны кабінет, нібы дом, які выходзіць у наш дворык сваімі вокнамі — можна прыадкрыць шторку і паглядзець, што тут адбываецца. Хацелася, каб сюды прыходзілі не толькі стрыгчыся, галіцца і паліраваць пазногці, але і адпачываць. Таму кожны элемент дызайну — як своеасаблівая мужчынская цацка. Вось, напрыклад, гамак, у які прыемна ўпасці і адцягнуцца ад бытавых клопатаў. Рогі над канапай не ўваходзілі ў нашы планы, на іх месцы якраз планавалася павесіць карціны. Але ў працэсе афармлення яны падаліся тут найбольш трапнымі, яны прыцягваюць увагу, потым яшчэ адны мы прымацавалі на другой сцяне. Яны выдатна дапоўнілі усю кампазіцыю інтэр'еру".
Пачынаем эксперымент. У тамбуры, які вядзе ў асноўную залу, замест часовага постара, адну за адной прымяраем карціны. Архітэктар падоўгу разглядвае варыянты, пасля некалькіх спроб робіць выбар.
"Гэтая карціна вісіць тут як улітая, зыходзячы выключна з каляровай гамы. Выпадкова мы паставілі пад яе альтэрнатыўныя варыянты — мне здаецца, што так і павінна быць: адна праца на сцяне, іншыя, падобныя па гаме і стылістыцы, хаатычна расстаўленыя на падлозе. Гэтае рашэнне рыфмуецца з дыванком, які дае дарожку з люстэрка ў карціну і назад, закальцоўваючы прастору".
Але, можа быць, не занадта дарэчна пакідаць работы на падлозе тамбура, які вядзе ў сучасны мужчынскі салон? Хіба карціны не павінны вісець на сценах? У рэшце рэшт, тут не мастацкая майстэрня!
"Мне здаецца, для мужчын характэрны элемент хаосу, — разважае Дзмітрый. — Адпрасаванае і выглянцаванае можа нашкодзіць ідэалогіі месца, а нешта хаатычнае, але пры гэтым прыгожае, наадварот, дапаможа. Мы рабілі акцэнт на тым, каб усе прадметы інтэр'еру гэтага салона гарманавалі. А расстаўляць іх можна адвольна, не звяртаючы ўвагу на правілы і законы".
Кіруючыся гэтым прынцыпам, мы падбіраем працы для асноўнай залы. Замяняць рогі над канапай не захацелася нават працай, якая ўпісваецца ў інтэр'ер. Усе сцены тут глядзяцца самадастаткова і без жывапісу. Але чаму б не прыставіць частку палотнаў да "тэкілавай" бочкі?
Vip-зала салона падобная на невялікі домік. Адна сцяна — з гіпсакардону, загрунтаваная і пафарбаваная ў складаны бірузовы колер. Пафарбаваная яна знарок груба — у мексіканскіх інтэр'ерах гладкіх паверхняў не можа быць у прынцыпе. Сцяна насупраць — з драўніны, якой майстры надалі высакародны "палены" эфект. Параўнаць яго можна са старымі вытрыманымі бочкамі для віскі.
Дзмітрый сядзіць за масіўным манікюрным сталом і кажа, што карціны ў гэтай зале проста неабходныя. Частку можна павесіць, астатнія расставіць, як у іншых памяшканнях.
Архітэктар перакананы: "Я за тое, каб замест запланаваных раней дзвюх прац тут іх было як мінімум сем. Уся гэтая яркая крыклівая гама фарбаў не дае засумаваць. Можна паліраваць пазногці і разглядаць працы. Гэта рэальна цікава!"
А ці залежыць выбар работ ад канструктыўных матэрыялаў сцен — тых, якія не прыкметныя пад аздабленнем?
"Толькі акуратыст вышэйшай катэгорыі звяртае на гэта ўвагу. Астатнія не стануць затлумляцца такімі тонкасцямі", — адказвае Дзмітрый.
Мы зазіраем у кабінет дырэктара — гэты "дамок" відавочна адрозніваецца ад папярэдняга. Белыя сцены, дошка для планавання, стэлаж, на паліцах якога гаспадыня расставіла пярэстыя кошыкі для розных дробязяў.
Прымяраем карціны. Сярод работ знаходзім парныя — у мяккіх карычневых тонах, у якіх ледзь улоўна прагледжваецца намёк на жаночы сілуэт.
“Яны б ідэальна падышлі, — кажа архітэктар. — Але тыя прадметы інтэр'еру, якія гаспадыня дадала сюды сама, змянілі яго першапачатковынастрой. Пярэстыя кошыкі будуць спрачацца з любой з карцін, таму адзінае, што я тут цяпер бачу, проста белыя сцены. Цяпер тут карціны не патрэбныя. Тым больш, што адна са сцен таксама дэкараваная мохам — гэта і ёсць акцэнт у гэтым "дамку"”.
На выхадзе з мужчынскага салона нас чакаў сюрпрыз. Падняўшыся на некалькі паверхаў вышэй, мы апынуліся ў яшчэ адным офісе, дызайн якога распрацоўвала майстэрня "Цельцоў і партнёры".
Царскі кабінет, дзе не хапае жаночага пачатку
"Тут заказчык працуе, прымае гасцей і адпачывае, — тлумачыць Дзмітрый. — Ён хацеў, каб усё атрымалася добра, ён ні ў што не ўмешваўся, цалкам даверыўся нам. Яго пажаданні не былі простымі, але, у той жа час, працаваць з ім аказалася лёгка. Як аказалася потым, чалавек валодае проста дзівосным густам. Усе яго заявы, каментарыі, папраўкі — з імі пагадзіўся нават я, хоць гэта рэдкасць. Цяпер наша задача — падабраць сюды жывапіс. Пад яго можна разгледзець месцы над працоўным сталом і ў куце для больш нефармальных размоў".
Выбіраць працы для гэтага інтэр'еру няпроста. Карціны, якія мы прымяраем, адна за адной "губляюцца". Тут да усяго хочацца дакрануцца: шафа з састаранай дубовай дошкі, скураныя крэслы, металічныя ручкі...
"Частку мэблі ў гэтым кабінеце можна назваць унікальнай, — кажа Дзмітрый. — Мы распрацавалі, спецыялісты змайстравалі. Гаспадар кабінета любіць музыку, спецыяльна для гукавой сістэмы была вырабленая жалезная канструкцыя. Яна працуе: круціцца, апускаецца, падымаецца".
Аб'ёмная мэбля, спалучэнне белай цаглянай сцяны i цёмных пліт на сценах, бетонная столь — усё гэта стварае нейкі графічны эцюд ў інтэр'еры, ператвараючы яго ў манахромны двухколерны твор, гранічна суровае, мужчынскае, статутнае.
"Шчыра кажучы, я б не вешаў над працоўным сталом карціну, таму што, седзячы на сваім крэсле, у гэтай графічнай казцы гаспадар кабінета сам глядзіцца велічна, і нішто не павінна адцягваць увагі госця ці дзелавога партнёра ад яго вобраза, — лічыць архітэктар. — Тым не менш, у гэтым памяшканні занадта шмат усяго мужчынскага, геаметрычнага, грубага, і не хапае жаночага творчага пачатку. Таму да белай цаглянай сцяны просіцца беспрадметны яркі жывапіс. Але адабраныя намі палотны апынуліся занадта малымі, мы пралічыліся з памерам аўтамабіля, у якім іх везлі".
Выходзячы з будынка, мы зноў закранаем спрэчкі мастакоў і архітэктараў. Вынік эксперыменту: абстрактнае і паўабстрактнае сучаснае творчасць выдатна ўпісваецца ў сучасны інтэр'ер, а вось прадметны жывапіс, графіка — не заўсёды.
"У праектаванні, дызайне, афармленні інтэр'ераў няма і не будзе ніякіх законаў, — адзначае Дзмітрый. — Вядома, можна што-небудзь параіць, але ў 90% выпадкаў гэта спрацуе, у 10% — не. Спрэчкі спрэчкамі, але ў канчатковым выніку рашэнне ўсё роўна застанецца за тым, хто кіруе працэсам".
У матэрыяле выкарыстаныя карціны Сяргея Сялецкага і Аляксандра Забаўчыка.
Сяргей Сялецкі — мастак, дацэнт, выкладчык ЕГУ. Аўтар жывапісных і акварэльных прац, якія ў іншасказальнай форме выражаюць тэму урбанізацыі, а таксама жыццё прадметаў, якія запаўняюць навакольную прастору чалавека. Экспанаваў свае творы ў многіх музеях і мастацкіх галерэях Беларусі, Чэхіі, Германіі, Іспаніі і іншых краін.
Аляксандр Забаўчык — член Беларускага саюза мастакоў. Працуе ў абстрактным стылі. Інструменты для жывапісу стварае самастойна і трымае свае жывапісныя тэхнікі ў сакрэце. Удзельнік выставаў у Беларусі, Расіі, Літве, Францыі, Германіі, Кітаі.
Гэта партнёрскі матэрыял
Архітэктурная майстэрня "Цяльцоў і партнёры" (Teltsov & partners)
УНП 100168351