Сілавікі ціснуць на ЛГБТК+ супольнасць у Беларусі па расійскім законе

19/11/2024 - 18:09

Ціск на ЛГБТК+ працягваецца / pexels.com

У Беларусі няма закона аб забароне прапаганды ЛГБТ, але ён існуе ў Расіі. Жывучы паводле расійскіх наратываў, беларускія сілавікі затрымліваюць і караюць прадстаўнікоў супольнасці. Прапаганда працуе добра — у існаванне закона пачынаюць верыць нават тыя, хто падпадае пад гэтыя рэпрэсіі.

— Калі чытаеш навіны, можна падумаць, што яны прыходзяць проста да ўсіх актывістаў, бо ідуць чысткі перад выбарамі, — кажа пра сітуацыю Наста Базар. — Але мы бачым, што статус мае значэнне. Асабліва цяжка прыходзіцца трансгендарным людзям, бо іх у Беларусі выявіць вельмі лёгка, існуюць цэлыя спісы.

19 лістапада падчас прэс-канферэнцыі праваабарончай арганізацыі “Прававая ініцыятыва” актывістка расказала, з якімі выклікамі сёння сутыкаецца ЛГБТК+ супольнасць у нашай краіне, і прэзентавала даследаванне на гэтую тэму.

Ад некарэктных паправак да масавых затрыманняў

У сакавіку 2023 года Аляксандр Лукашэнка ў сваім штогадовым пасланні заявіў пра неабходнасць спыніць любыя ідэі, якія, на яго думку, "абязлюджваюць" краіну. У тым ліку ён меў на ўвазе папулярызацыю бяздзетнага ладу жыцця і так званыя нетрадыцыйныя стасункі.

У выніку летам 2023 года Генпракуратура Беларусі прапанавала ўвесці пакаранне за прапаганду “нетрадыцыйных стасункаў”, чайлдфры і педафіліі. І ў сакавіку 2024 года ў пастанову Міністэрства культуры РБ №18 былі ўнесеныя папраўкі, якія прыраўнялі дэманстрацыю “нетрадыцыйных палавых стасункаў” да парнаграфіі. Гэта фактычна забараніла любое абмеркаванне ЛГБТК+ пытанняў у станоўчым або нейтральным ключы.

З таго часу гэтыя змены суправаджаюцца масавай кампаніяй рэжыму, накіраванай на дыскрэдытацыю гендарнай разнастайнасці і чайлдфры, якія разглядаюцца як пагроза нацыянальнай бяспецы і дэмаграфічнай палітыцы краіны.

Прыклады рэпрэсій ЛГБТК+

У сваёй справаздачы “Прававая ініцыятыва” прыводзіць вядомыя прыклады рэпрэсій над прадстаўнікамі ЛГБТК+ супольнасці.

Вось некаторыя з іх:

у ліпені 2023 года двое гомасексуальных мужчын былі затрыманыя па палітычных матывах і прымушаныя да здымкаў у відэа, якое зневажае гонар і годнасць асобы, таксама яны падвергліся псіхалагічнаму і фізічнаму гвалту;
таксама ў ліпені 2023 года на дзяржаўным канале беларускага тэлебачання выйшаў выпуск маладзёжнага ток-шоу "Так, але", дзе ЛГБТК+ ідэнтычнасць прыраўноўвалася да педафіліі, а ЛГБТК+ культура адлюстроўвалася як "зброя Захаду". Гэты праект быў
створаны і прафінансаваны Нацыянальным сходам Беларусі для “сацыяльнай прафілактыкі”, мэтай якой з'яўляецца запалохванне ЛГБТК+ людзей, прымушаючы іх хаваць сваю ідэнтычнасць ці пакідаць краіну;
у кастрычніку 2023 года ў мінскіх клубах прайшлі аблавы са службовымі сабакамі, у выніку якіх сілавікі атрымалі доступ да асабістай перапіскі наведвальнікаў. Гэты метад гадамі выкарыстоўваецца ў Беларусі для стварэння так званых “баз ЛГБТК+”.

Рэпрэсіі працягваюцца і ў гэтым годзе. Толькі ў верасні ў Беларусі пад рознымі падставамі былі затрыманыя да 20 прадстаўнікоў ЛГБТК+ супольнасці (сярод іх — восем трансгендарных грамадзян).

— Да вясны мінулага года такія выпадкі насілі, хутчэй, эпізадычны характар, — кажа Наста Базар.

Са слоў актывісткі, дзяржаўная кампанія супраць ЛГБТК+ людзей (якая з кожным годам становіцца ўсё больш жорсткай) можа нашкодзіць не толькі прадстаўнікам супольнасці, але любому беларусу ў прынцыпе.

— Ёсць адзін вельмі важны прыклад, калі міліцыянеры прынялі гетэрасексуальнага мужчыну за прадстаўніка ЛГБТК+ супольнасці проста таму, што ён добра выглядаў (у яго было акуратнае адзенне, добрая фрызура і прыгожы ненафарбаваны манікюр).

Таксама ёсць два кейсы распачатых крымінальных спраў “за парнаграфію” у дачыненні да трансгендарных персон. Адна з іх была адкрытая на падставе фатаздымка, дзе не было нават аголенага цела. То-бок мы прыходзім да таго, што любы фатаздымак, які будзе счытаны праваахоўнікамі як рамантычны, можа прыраўняцца да прапаганды ЛГБТК+ культуры.

Патрабуецца падтрымка

Распавядаючы пра сітуацыю, актывістка Наста Базар кажа, што сёняшні падыход беларускіх уладаў знішчае ідэнтычнасць і ператварае прыватнае жыццё грамадзян краіны ў прастору сталага страху. Такім чынам ЛГБТК+ людзям становіцца небяспечна не толькі выказваць свае погляды, але і проста існаваць адкрыта.

— Сёння нам больш чым калі-небудзь важная міжнародная ўвага да сітуацыі ў Беларусі, — кажа Наста Базар. — Асуджэнне дыскрымінацыйных законаў і падтрымка ўразлівых групаў могуць стаць важным сігналам салідарнасці. Знішчэнне ідэнтычнасці пад прыкрыццём "традыцыйных каштоўнасцяў" недапушчальнае ў сучасным свеце, дзе ўніверсальнай каштоўнасцю павінны быць правы чалавека.

Каб падтрымаць сваіх грамадзян, актывісты стварылі петыцыю супраць закона аб забароне “ЛГБТ прапаганды” ў Беларусі. На сёння яе падпісалі амаль 33 тысячы чалавек.