Наколькі цяжка беларусам у Еўропе знайсці кваліфікаваную працу

03/12/2024 - 16:38

Падчас сумоўя / unsplash.com

Наколькі складана мігрантам з Беларусі адаптавацца да рынку працы ў Еўрасаюзе? Мужчыны ці жанчыны — каго з большай ахвотай бяруць на працу і ці рэальна за мяжой працягваць кар'еру, распачатую на радзіме?

Трэцяга снежня супрацоўнікі даследчага эканамічнага цэнтра BEROC прэзентавалі сваю навуковую працу, у якой прааналізавалі анлайн-апытанне сярод 172 беларусаў, якія пераехалі ў Літву і Польшчу.

У кваліфікаваных спецыялістах павінны быць зацікаўлены ўсе

Як заўважыў дырэктар BEROC Леў Львоўскі, чым больш актыўна беларусы адаптуюцца да новых умоваў жыцця, тым больш выгады атрымлівае як дзяржава, якая прымае, так і ў будучыні сама Беларусь.

Менавіта таму вельмі важна захоўваць і развіваць чалавечы капітал — веды, навыкі і здароўе, у якія людзі інвестуюць свае рэсурсы і якія яны назапашваюць на працягу жыцця, прыносячы значную карысць грамадству.

Паводле звестак Еўракамісіі, блізу 500 тысяч грамадзян нашай краіны эмігравалі ў ЕС.
Пераважна — гэта працаздольныя людзі, якія могуць вучыцца, працаваць і плаціць падаткі.
Па выніках апытання BEROC, 35% беларускіх апытаных мігрантаў плануюць вярнуцца дадому, 38% — вяртацца не збіраюцца.

Але, дапусцім, сітуацыя ў краіне зменіцца. Нават калі высокакваліфікаваны мігрант з Беларусі не захоча вяртацца дадому, са сваім досведам ён будзе карысны на радзіме ў якасці замежнага кансультанта або партнёра па бізнэсе.

Гендарная няроўнасць на рынку працы

Палова апытаных беларусаў паведамляе, што іхная адукацыя аказалася карыснай пры ўладкаванні на працу ў Еўрасаюзе. Каля паловы адказвае, што яно бескарысна ці — хутчэй бескарысна.

Насколько трудно белорусам в Европе найти квалифицированную работу

Галоўная праблема з пункту гледжання захавання чалавечага капіталу беларусаў — гендарная няроўнасць / unsplash.com

Такім чынам, бальшчыні беларусаў з высокім чалавечым капіталам удалося альбо цалкам захаваць папярэднюю кар'еру, альбо хаця б часткова прымяніць назапашаны раней чалавечы капітал.

Галоўная праблема з пункту гледжання захавання чалавечага капіталу беларусаў — гендэрная няроўнасць: па сукупнасці фактараў беларускія жанчыны значна горш змаглі адаптавацца да новага рынку працы.

Якім спецыялістам пашанцавала і не пашанцавала

Беларусам, якія працавалі на радзіме ў гандлі, сферы рэкламы, маркетынгу і дызайну няпроста працягваць сваю кар'еру за мяжой. Тое ж самае тычыцца архітэктараў, інжынераў і педагогаў.

Канвертаванымі сферамі для беларусаў аказаліся IT, кансалтынг, а таксама сферы турызму, прыгажосці і развагаў.

Такім чынам першапачатковая праца ў адной з неканвертаваных прафесій уводзіць беларусаў у зону рызыкі і перспектыву пошуку новай занятасці за мяжой.

Як беларусы шукаюць працу?

Пры пошуку працы часцей за ўсё беларусы чытаюць аб'явы (55%) або карыстаюцца парадамі знаёмых і сваякоў (50%). Некаторых перавозяць працадаўцы, іншыя размяшчаюць рэзюмэ ў інтэрнэце. Радзей за ўсё беларусы звяртаюцца ў службы занятасці, але даволі часта шукаюць працу сярод такіх жа мігрантаў.

Што магло б паскорыць інтэграцыю на рынку працы

Пераязджаючы за мяжу, мігранты не толькі могуць страціць свой чалавечы капітал, але яшчэ і сацыяльны. Працуючы доўга ў адной сферы на радзіме, чалавек акружае сябе людзьмі, якія ў выпадку чаго могуць закінуць за яго слоўца. За мяжой гэтыя сацыяльныя сувязі страчваюцца.

Паводле дадзеных BEROC, 38% апытаных беларусаў лічаць, што інтэгравацца на еўрапейскім рынку працы было б прасцей, маючы рэкамендацыі. 34% — выратавала б аплата адукацыі, 29% беларусаў хацелася б атрымліваць дапамогу па беспрацоўі, пакуль яны шукаюць працу. 26% кажуць, што абышліся б кансультацыямі, якія дапамаглі б зразумець іх месца на рынку працы.

Беларусам важная падтрымка

— Чым даўжэй людзі жывуць у краіне, тым яны менш схільныя да вяртання дадому, — падсумоўвае дырэктар BEROC Леў Львоўскі. — Атрымліваючы адукацыю, пачынаючы або працягваючы кар'еру за мяжой, многія не хочуць потым у чарговы раз мяняць сваё жыццё.