“Раней я лічыла, што ў нас усё добра ў краіне, а цяпер бачу, што не”

Еўрарадыё: Ад пачатку суда над вашым сынам вы ў Віцебск з роднага Наваполацка не прыязджалі, але былі там у дзень, калі судовага пасяджэння не было. Чаму ездзілі?

Вольга Гайдукова: Я перадавала перадачу Андрэю і напісала заяву на імя старшыні суда, каб дазволілі сустрэчу з сынам. Заяву ўзялі і сказалі, што патэлефануюць альбо перададуць адказ праз адвакатаў. Спадзяюся і на выклік у суд, і на спатканне з сынам.

Еўрарадыё: Што расказвае адвакат пра ход суда і тое, як трымаецца Андрэй?

Вольга Гайдукова: Андрэй хварэў, у яго была тэмпература высокая, але цяпер ён адчувае сябе нармальна, толькі кашляе. Яму чамусьці не дазваляюць з сабой на суд браць ваду — гэта неяк дзіўна. Хаця б маленькую бутэлечку! Але сказалі, што гэта — “не паложана”. А так… Трымаецца годна, адказвае на пытанні.

Еўрарадыё: З’явіліся ў інтэрнэце допісы, што, маўляў, маці не паехала на суд таму, што “яе запалохалі”, “ёй сорамна сыну ў вочы глядзець”…

Вольга Гайдукова: А тых, хто гэта піша, у судовую залу пусцілі?

Еўрарадыё: Не думаю, што яны і імкнуліся туды трапіць…

Вольга Гайдукова: Гэта першае. А другое — тых, хто там быў, нават у памяшканне суда не пусцілі. Мне адвакат сказаў адназначна: “Вас туды не пусцяць”. І што мне там — кулакамі махаць, з паветрам біцца?! Гэта не ў маіх правілах. Прыніжацца там перад кімсьці. Мне сказалі, што нельга, значыцца — нельга. Вось, таму я і не паехала. Выклічуць мяне туды позвай у якасці сведкі — тады я паеду. Ці калі дадуць спатканне з сынам. Для мяне самае галоўнае не палітыка ці нешта там яшчэ, а каб мой сын як мага хутчэй выйшаў на волю. Гэта, па-мойму, нармальнае жаданне кожнай маці.

Еўрарадыё: Калі вы пачулі пра сына: “Шпіён!”, якая была ваша рэакцыя?

Вольга Гайдукова: Шок! Шокавая рэакцыя! Гэта ні ў якія межы не ўкладаецца! Гэта з галіны нейкіх фантазій.

Еўрарадыё: А чаму тады, на ваш погляд, за яго так узяліся спецслужбы?

Вольга Гайдукова: Ён проста апынуўся ў нязручны час у нязручным месцы. Мой сын не махаў кулакамі, а проста рабіў сваю справу: ён быў у штабе Саннікава, браў удзел у выбарчай кампаніі Наталлі Валяевай, Філімонава, быў назіральнікам на выбарах. Яго папярэджвалі, а ён усё адно рабіў сваю справу — ён свае перакананні ўсё адно не мяняў. Але цяпер галоўнае не гэта, а тое, каб абарона добра спрацавала, і ён сам сябе нармальна павёў з тым, каб выйсці адтуль як мага хутчэй. Яму ж не “шыюць” дэманстрацыі ці захоп нечага там — яму канкрэтную справу “шыюць”. Не зразумела, праўда, адкуль і што, але факт ёсць факт.

Еўрарадыё: Ці вітаеце вы тое, што да працэсу над вашым сынам вялікую ўвагу выказваюць і прадстаўнікі апазіцыі, і грамадзянская супольнасць, і праваабаронцы, і незалежныя СМІ? Часам не ўсім гэта даспадобы…

Вольга Гайдукова: Я лічу, што гэта добрая падтрымка. І дзякуй людзям за тое, што яны нас падтрымліваюць. Але ўсё ж трэба размяжоўваць – прад’яўляюць яму канкрэтны крымінал, а не тое, што ён нешта там з палітыкай мае. Зразумела, што трапіў туды ён з-за сваіх перакананняў, свайго іншадумства.

Еўрарадыё: Вы сказалі, што вашага сына “папярэджвалі”. А ў вас з-за яго былі праблемы на працы?

Вольга Гайдукова: Было некалькі размоў, не буду называць прозвішчы — з кім, пра сына. Я сказала, што ён чалавек дарослы і разумны… Мы з мужам, безумоўна, выдатна разумелі, чым гэта можа ўсё завершыцца, але ён заўсёды нам тлумачыў, што нічога супрацьзаконнага не робіць. А так, ніякага ўціску асаблівага на нас не было.

Еўрарадыё: А цяпер як да вас і да гэтай сітуацыі ставяцца вашы суседзі, калегі?

Вольга Гайдукова: Усе, хто ведае, усе падтрымліваюць, распытваюць, цікавяцца. Хлопцы з універсітэта, з якімі Андрэй вучыцца, званілі ўчора — цікавіліся, як ён і што. Падтрымліваюць яго і непакояцца. Суседзі, знаёмыя, калегі з працы, нават — з мінулай працы, на працы мужа — нас людзі падтрымліваюць. Нават тыя, з кім мы раней толькі здалёк віталіся, падыходзяць і цікавяцца, што з маім сынам? Яны ўсё разумеюць, яны ведаюць нашу сям’ю, Андрэя, які не п’е і не паліць, з дрэннымі кампаніямі не вадзіўся ніколі, хлопец самастойны і вельмі начытаны. Так што — толькі спачуванне ад людзей.

Еўрарадыё: Вашага сына прапаноўвалі прызнаць палітвязнем, але не ўсе праваабаронцы гэта падтрымалі. Як вы ставіцеся і да самой прапановы, і да таго, што ў гэтым статусе Андрэю адмовілі?

Вольга Гайдукова: Гэта іх права і іх рашэнне — не падтрымаць. Калі ласка! Але туды ён патрапіў выключна з-за таго, што займаўся палітыкай — гэта першапрычына.

Еўрарадыё: Вы верыце ў справядлівасць беларускага правасуддзя?

Вольга Гайдукова: У мяне ёсць спадзяванні на тое, што ў гэтым ланцугу, страшным і жахлівым, ёсць тыя, на каго можна спадзявацца. Ну, не ўсіх ж людзей у пагонах можна фарбаваць адной фарбай! Ёсць тыя, у каго захавалася пачуццё справядлівасці. Я на гэта спадзяюся. Бо паўсюль ёсць… самі разумееце, на любой працы… Я проста спадзяюся, як ні банальна гэта гучыць, што справядлівасць пераможа. Бо зрабіць такое з нічога! Нават калі ўжо ім так хочацца яму нешта інкрымінаваць, намеры ці нешта там яшчэ, то сваё ён за свае “намеры” ўжо адсядзеў!

Еўрарадыё: Як лічыце, калі сына прызнаюць невінаватым і ён выйдзе на свабоду, ці працягне займацца тым, чым займаўся? І як вы да гэтага паставіцеся?

Вольга Гайдукова: Чым ён будзе займацца на волі — гэта толькі ён можа вырашыць. Пасля ўсяго таго, што здарылася, што ён там бачыў, гэта будзе яго выбар — як ён вырашыць, так яно і будзе. Што да нашай з мужам пазіцыі… Мы яго ад гэтай палітыкі цягнулі за вушы! Гэта ж маё дзіця! Я супраць таго, каб ён займаўся такой дзейнасцю. Бо ўсё адно ні да чаго добрага гэта не прывядзе. Але ведаеце… Тыя, хто проста хацеў для сябе добрага жыцця — яны даўно з’ехалі з краіны. І цяпер з’язджае моладзь. А ён спрабаваў нешта зрабіць тут! Ён бы таксама мог уладкавацца дзе заўгодна — ён хлопец разумны і сучасны. Але ён нікуды не з’ехаў, хоць яго і запалохвалі — ён хацеў жыць тут і жыць добра. Ён не хацеў нешта горш зрабіць — хацеў унесці нейкія свае прапановы, каб стала лепш. А атрымалася тое, што мы маем. І таму я супраць усялякай яго палітыкі! Я проста хачу, каб сын быў жывы і здаровы, а не так, як здарылася. На роўным месцы і да такой ступені незразумела ўсё здарылася!

Еўрарадыё: Значыцца, перакананні сына і яго ацэнку сітуацыі ў краіне вы не падзяляеце?

Вольга Гайдукова: Раней у мяне была такая пазіцыя — у нас усё добра ў краіне! Ну, можа, не абсалютна ўсё, ёсць моманты, але… Цяпер я бачу, што не ўсё добра ў гэтай краіне! Гэта для мяне стала адкрыццём. Ведаеце, пакуль сам не сутыкнешся з такімі сітуацыямі, нічога гэтага не бачыш і не разумееш. А вось калі нармальная сям’я сярэднестатыстычная, усе працуюць і раптам — на, атрымай!.. Ведаеце, ва ўсім мусіць быць мяжа. Калі нават нешта там і неяк у сына было, але ж не да такой ступені, каб вось такія прад’явы яму незразумела з чаго рабіць!

Нагадаем, закрыты суд над Андрэем Гайдуковым пачаўся 12 чэрвеня ў Віцебску. Моладзевы апазіцыйны дзеяч з Наваполацка Андрэй Гайдукоў быў затрыманы супрацоўнікамі КДБ у Віцебску 8 лістапада 2012 года. Хлопца вінавацяць у “навязванні Рэспубліцы Беларусь палітычнага курсу, які не адпавядае яе нацыянальным інтарэсам, што шукаў фінансаванне на сваю дзейнасць у фондзе пасольства ЗША і ў закліках да кропкавых санкцыяў”. За здраду радзіме хлопцу пагражае да 15 гадоў турмы.Ён працягнецца ў панядзелак.
 

Фота: www.svaboda.org, vitebskspring.org