Студэнтку ЕГУ адлічылі пасля скаргі выкладчыка, якога звольнілі пасля скаргаў

26/01/2024 - 20:38

Экс-студэнтка ЕГУ Таццяна Барысава / @rubanau_collage

Памятаеце гісторыю з выкладчыкам Сяргеем Сялецкім, якога звольнілі з ЕГУ пасля шматлікіх скаргаў на харасмент і хамства? Гісторыя набыла нечаканы паварот: 27 снежня з ЕГУ адлічылі студэнтку, на якую паскардзіўся… сам Сялецкі.

— Наогул сітуацыя даволі заблытаная. Першую скаргу на мяне даслаў Сялецкі, другую — рэктар, — расказвае Еўрарадыё Таццяна Барысава.

Са слоў нашай суразмоўцы, увосень 2023 года, пасля таго як у СМІ і ЕГУ пачалося публічнае абмеркаванне паводзін Сяргея Сялецкага, ён паскардзіўся на яе ў камісію па этыцы ВНУ.

— Прычым я не была сярод тых дзяўчат, якія пачалі гэтую гісторыю і давялі яе да канца. Але рэч у тым, што сам Сялецкі, а пасля і старшыня камісіі па этыцы расказалі пра мяне журналістам. Толькі пасля гэтага я падключылася і расказала пра свой асабісты маленькі выпадак хамства з боку выкладчыка (ён да мяне не заляцаўся, там былі грубыя жарты і каментары ў мой бок).

Я не была актыўнай, але праблема ў тым, што была адзінай са студэнтак, якая выступіла пад сваім імем адкрыта, то-бок адзіным чалавекам, на якім можна было адыграцца і якому можна было адпомсціць — наогул падаць прыклад іншым, каб не занадта актыўнічалі, адстойваючы свае правы.

— На што паскардзіўся Сяргей Сялецкі?

— Там было некалькі пунктаў, у тым ліку пра тое, што праз паклёпы і ганьбу я псую яго асабістую рэпутацыю. У дадатак ён паскардзіўся на тое, што я псую рэпутацыю ЕГУ, выказваючы незадаволенасць вынікамі сваіх скаргаў.

Калі я атрымала копію гэтай заявы ад камісіі па этыцы, то думала, што сур'ёзна да яе ставіцца нельга. У выніку паставіліся з поўнай сур'ёзнасцю.

У сваім рашэнні камісія рэкамендавала, каб рэктар вынес мне пісьмовае папярэджанне, а ўся мая віна (гэта не жарт) у тым, што я публічна ўсумнілася ў рашэннях ЕГУ што да мяне. Тут маецца на ўвазе даўняя адмова на скаргу на Сялецкага праз ягонае хамства. Я ў ёй усумнілася публічна. Аказваецца, гэта парушае прынцып акадэмічных свабод і даверу, іншых цудоўных рэчаў з кодэкса этыкі.

Студентку ЕГУ отчислили после жалобы преподавателя, которого уволили после жалоб

Мастак Сяргей Сялецкі / instagram.com

Пры гэтым, што мяне ўразіла, рэктара папрасілі ўлічыць яшчэ і шматлікія лісты супрацоўнікаў і студэнтаў, дзе яны просяць спыніць гэтае парушэнне акадэмічных свабодаў з майго боку.

Пра нейкія лісты я даведалася ўпершыню.

— Як ты на гэта адрэагавала?

— Вядома, я была шакаваная. Падумала, што калі ёсць прыпіска наконт гэтых лістоў, значыць, у ЕГУ ёсць жаданне, каб рэктар мяне адлічыў пасля першай заявы. Па чутках, мяне сапраўды хацелі адлічыць.

Я не стала чакаць рашэння рэктара і вырашыла адправіць супрацоўнікам ЕГУ ліст, бо мне падаецца брыдкім, калі людзі закрываюць вочы на тое, што адбываецца, не бачаць таго, што робіцца ў іх уласным універсітэце, пры гэтым кажуць пра грамадзянскую супольнасць, крытычнае мысленне, свабоду і гэтак далей.

Вось я і вырашыла: хай яны даведаюцца, што здарылася.

Пісаць наўпрост і прыкладаць усе дакументы не стала, бо камісія па этыцы магла б прычапіцца да таго, што я выдаю інфармацыю і зноў паводжу сябе неэтычна.
Таму я падышла да пытання творча і з невялікай прыпіскай для ўсіх напісала папярэджанне, якое вынесла самой сабе. У тэксце я вельмі іранічна апісала сітуацыю. Я нікога не абражала, таму ні ў паклёпе, ні ў абразах мяне пасля ніхто не абвінаваціў, тут сапраўды рэч толькі ў самім лісце — у іроніі, як напісалі ў загадзе пра адлічэнне.

Я напісала, як усё адбывалася: пра ўсе гэтыя "лісты працоўных", пра абмеркаванне сітуацыі ў СМІ, якое пачала не я, а сам старшыня камісіі, які ў выніку прызнаў неэтычнай мяне; пра выкладчыка, які падаў скаргу.

Яшчэ раз: усё было напісана з іроніяй, і адзіныя грубыя словы, якія я сабе дазволіла, былі з інтэрв'ю Сялецкага Еўрарадыё, дзе ён назваў мяне пляткаркай і звадніцай. Маўляў, вось Таццяна — пляткарка і звадніца, яе справядліва так назвалі, а яна разбурыла акадэмічныя свабоды тым, што агучыла сумневы на гэты конт.

— Як адрэагавалі ў ЕГУ на тваё папярэджанне самой сабе?

— Рэктар падаў на мяне скаргу.

Ён сказаў, што я адправіла выкладчыкам фальсіфікат, які парадыюе няіснае рашэнне рэктара, якое я там увогуле не згадвала. Да гэтага рэктар быў ні пры чым. Ва ўсім, што адбылося, была віна камісіі, Сялецкага, можа, яшчэ некага.

Таксама рэктар быў незадаволены тым, што на падставе гэтага "фальсіфікату" ў "КУКУ" з'явілася калонка, якая зняславіла рэпутацыю ЕГУ.

Таксама рэктар згадаў неадзінкавыя акцыі Таццяны Барысавай і папрасіў звярнуць на гэта ўвагу.

Якія акцыі там меліся на ўвазе, я так і не зразумела. А яшчэ я ўпэўненая, што журналіст "КУКУ" напісаў аўтарскую калонку.

Я яе не пісала. Аўтар звярнуўся і спытаў, ці праўда тое, што рэктар вынес мне папярэджанне. Я сказала, што не. Папярэджанне я вынесла сама сабе на падставе таго, што камісія па этыцы рэкамендавала рэктару вынесці папярэджанне мне. Пакуль ад рэктара нічога не прыйшло, і я не ведаю, адлічаць мяне ці не.

Я толькі адказала на пытанне.

У калонцы напісалі, што ЕГУ вынес папярэджанне. Ну, гэта не мой касяк.

— Як у камісіі па этыцы адрэагавалі на скаргу рэктара?

— Мяне запрасілі на паседжанне камісіі. Гэта быў трэш. Падчас яго ў мяне падрабязна пыталі, чаму я выбрала такую форму рэакцыі. Я тлумачыла свае матывы.

Прычапіліся, што, маўляў, я вынесла сабе зварот ад імені рэктара. Я звярнула ўвагу, што там напісана "Т. Барысавай", то-бок мне і мною ж [рэдакцыя Еўрарадыё мае гэты дакумент, там сапраўды так напісана]. Я патлумачыла, што пра рэктара нічога не пісала. Нічога не прыдумала, вось, маўляў, усе спасылкі. Я ж маю права вынесці сама сабе папярэджанне?
На нейкі час сябры камісіі завіслі. Потым сказалі, што мой ліст — фальсіфікацыя і хлусня з намерам увесці ў зман.

Насамрэч, калі адкрыць гэты дакумент, адразу відаць, наколькі камічнай мовай ён напісаны. Ніхто і ніколі ў жыцці не падумае, што яго сапраўды пісаў рэктар. Тым больш што і рэктарам ён не падпісаны. У мяне і ў думках не было рабіць нейкі фальсіфікат.

Натуральна, гэта недарэчная прыдзірка.

Але на паседжанні прыйшлі да высновы, што гэта сапраўды фальсіфікат, які напісаны занадта іранічна і парушае акадэмічную этыку.
Камісія па этыцы праз скаргу рэктара рэкамендавала рэктару мяне адлічыць. 27 снежня ён мяне адлічыў.

— Як ты перажываеш сітуацыю і што збіраешся рабіць далей?

— Я не ведаю, што рабіць і, шчыра кажучы, вельмі моцна перажываю праз адлічэнне. З асабістых прычын для мяне навучанне — бясцэнная рэч. Мне крыўдна, што ЕГУ бачыць ува мне пагрозу, хаця насамрэч гэта не так.

Увесь мінулы год быў годам мірных петыцый, дыялогаў, прапаноў. Некаторыя мае прапановы рэктар падымаў на абмеркаваннях у сенаце. Мне было прыемна, што ён не проста звяртаў на іх увагу, але і пазітыўна на іх рэагаваў. Ён рабіў добрыя рэчы.

Тое, што і сам рэктар лічыць мяне ворагам і злом для ЕГУ, што падаў на мяне скаргу… Мне ад гэтага ўсяго вельмі кепска, і я не ведаю, што з гэтым усім рабіць.

— Як бы ты пракаментавала тое, што здарылася на фоне скандалу з Сялецкім?

— Гэта цалкам відавочная помста за тое, што я публічна нешта кажу. Але яшчэ раз, даруйце: я гэта рабіла непублічна. Магчыма, гэта яшчэ і помста за іншых выкладчыкаў, якіх некалі ў нечым, імаверна, выкрыюць. Але прабачце, гэта не мае праблемы. Я тут увогуле ні пры чым.

— Чаму ты маўчала цэлы месяц пасля адлічэння?

— Нейкі час я вельмі перажывала, хаця разумела, што і ў Беларусі, і ў Расіі адлічыць можна за што заўгодна, а вось цяпер гэтыя практыкі працуюць яшчэ і ў ЕГУ.

Я хацела агучыць усё пасля вакацый, але потым вырашыла, што пачакаю. Мне было брыдка расказваць сваю гісторыю тады, калі ўсялякія азаронкі паліваюць лайном ВНУ, якую ў Беларусі могуць прызнаць экстрэмісцкай, а значыць, пад пагрозай выкладчыкі і студэнты.

Але вось вы кажаце, што пра маё адлічэнне ўжо вядома.

— А ты б хацела вярнуцца ў ЕГУ?

— Так, як кажа мой сын, вучоба — маё хобі. Я вучылася на трэцім курсе, мне заставалася паўтара года да выпуску, і я хацела б атрымаць дыплом. Я напісала ліст з просьбай пра гэта кіраўнічай радзе. Адказу пакуль няма. Можа, яшчэ не прачыталі ці ліст трапіў ў спам.

— Як лічыш, адміністрацыя ЕГУ можа перадумаць і залічыць цябе зноў?

— Перадумаць?.. Мне цяжка гэта ўявіць. Я не разумею, навошта тады трэба было мяне адлічваць. Але калі яны так зробяць, гэта паказала б іх з добрага боку.

Еўрарадыё звярнулася да кіраўніка аддзела камунікацыі і маркетынгу ЕГУ Віліуса Алесіуса. Мы папрасілі пракаментаваць, наколькі справядліва зрабіла адміністрацыя ВНУ, адлічыўшы сваю студэнтку пасля яе рэакцыі на скаргі экс-выкладчыка Сяргея Сялецкага ў выглядзе папярэджання самой сабе. Таксама мы задалі пытанне, ці магчымае вяртанне Таццяны Барысавай у ЕГУ і на якіх умовах.

Віліус Алесіус паабяцаў адказаць на нашыя пытанні.